شناسایی مؤلفه‌های اثرگذار بر ماندگاری گردشگری کشاورزی و ارائه راهکارهایی مناسب برای توسعه آن با رویکرد فراترکیب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت و کارافرینی، دانشکده علوم اجتماعی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

4 دانشجوی دکتری کارآفرینی، گروه مدیریت وکارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

در عصر حاضر روند رو به رشدی در بهره‌برداری از مفاهیم مربوط به گردشگری خصوصاً در حوزه گردشگری کشاورزی ایجادشده است. قاطبه اصلی این تلاش‌ها بر ایجاد جذابیت در کلاس جهانی و داخلی برای گردشگران بوده است تا برای اهداف مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مورد بهره‌برداری قرار گیرد. مقاله پیش رو به شناسایی مؤلفه‌های اثرگذار بر ماندگاری گردشگری کشاورزی و ارائه راهکارهایی مناسب برای توسعه آن با رویکرد فراترکیب پرداخته است. با استفاده از روش فراترکیب هفت مرحله‌ای سندلوسکی و باروسو بررسی جامعی بر کلیه مقالات علمی-پژوهشی و علمی- تدریجی نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی صورت پذیرفت.  در این تحقیق تلاش شد تا پژوهش‌های منتشرشده تا سال 2021 بررسی شوند که حاصل این جست‌وجو تعداد 110 مقاله با رویکرد گردشگری کشاورزی و عوامل موثر بر ماندگاری آن یافت شد و پس از غربالگری تعداد مقالات اولیه به عدد 40 مقاله تقلیل  یافت و مناسب کدگذاری و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان داد مؤلفه‌های اثرگذار بر ماندگاری گردشگری کشاورزی می‌تواند متأثر از عوامل متعددی باشد که در این زمینه به هفت مقوله که بیش از سایر عوامل می‌‌تواند بر این مهم مؤثر واقع شود، پرداخته شد. این مقوله‌ها عبارت‌اند از عوامل نهادی؛ زیرساختی؛ آموزشی؛ معنایی و ادراکی؛ زیست‌محیطی و زیباشناسی؛ عملکردی- ساختاری و درنهایت عوامل فرهنگی. همچنین نتایج این مطالعه می تواند مورداستفاده سیاستگذاران و برنامه ریزان بخش گردشگری، کشاورزی و کارآفرینی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

ابراهیم زاده، عیسی؛ دارایی، مرضیه و دارایی، ابوالفضل (1394). تحلیلی بر وضعیت امکانات و تسهیلات گردشگری شهر سمنان از منظر گردشگران با استفاده از آزمون پیرسون، پژوهش و برنامه ریزی شهری، 6(22)، صص 43-60. https://www.semanticscholar.org/paper
آقا پور صباغی، محمد، اکبر نژاد؛ کوروش (1398). تحلیل عوامل اثرگذار بر انتخاب مقاصد گردشگری کشاورزی. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، صص 105-124. http://serd.khu.ac.ir/article-1-3403-fa.html
امیری، صبا؛ احسانی فر، تهمینه؛ نادری، نادر؛ رستمی، فرحناز (1395). ارائه یک مدل مفهومی به منظور بررسی تأثیر گردشگری کشاورزی بر توسعه کارآفرینی روستایی.  مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، 3(1)، صص 15-1. https://doi.org/10.22069/jead.2016.2919
ایمان نژاد، رضا؛ علی بیگی، امیرحسین و صالحی، لاله (1401). موانع و تسهیل‌کننده‌های توسعة پایدار گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 33(2)، صص 37-62. https://doi.org/10.22108/gep.2021.130270.1454
بدری، سید علی؛ رضوانی، محمد رضا؛ حیدری، زهرا (1394). مشارکت جامعه محلی در برنامه‌ریزی گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان تنکابن مرکزی). مجله برنامه ریزی و توسعه گردشگری، 2(4)، صص 43-66.
بذرافشان، مرتضی و سامانی، سحر (1398). عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری کشاورزی، موردمطالعه: شهرستان جهرم، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، 14(47)، صص 193- 220. https://www.sid.ir/paper/408027/fa
پورنگ، علی؛ پورنگ، ناهیدو غیور باغبانی، سید مرتضی (1399). شناسایی عوامل مؤثر برجذب و ماندگاری گردشگر مذهبی در کلان‌شهر مشهد. نشریه علمی مدیریت اسلامی، دوره 28(2)، صص 151-192. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22516980.1399.28.2.6.3
پورنگ، علی؛ پورنگ، ناهیدو غیور باغبانی، سیدمرتضی (1400). ارائه الگوی ساختاری تفسیری عوامل مقصدمحور مؤثر بر جذب و ماندگاری گردشگران (مطالعه موردی: شهر مشهد). مطالعات مدیریت گردشگری، 16(53)، صص 430-393. https://www.doi.org/10.22054/tms.2021.36648.2212
تبریزی، ندا (1395). ارزیابی عملکرد گردشگری آشپزی در روستای سرولات از دیدگاه ذینفعان جامعه محلی، کارشناسان و گردشگران، جغرافیا فصلنامه علمی پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران، 14(49)، صص 5-20. https://www.sid.ir/paper/150217/fa
جلال‌آبادی، لیلاو شکاری، زهرا (1400). بررسی گردشگری کشاورزی و نقش آن در توسعه پایدار (موردمطالعه شهر لاله‌زار). کنگره بین‌المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط‌زیست و گردشگری ایران. https://civilica.com/doc/1275982
جمعه پور، محمود و حیدری، زهرا (1394). پیوند گردشگری و فعالیت‌های کشاورزی در راستای پایداری محیطی با تأکید بر نگرش جوامع محلی، فصلنامه علمی-پژوهشی و بین‌المللی. انجمن جغرافیای ایران، دوره 14(49)، صص 25-37
حاجی نژاد، علی؛ رحیمی، داناو تقی زاده، زهرا (1392). تدوین برنامه استراتژیک توسعه گردشگری در مناطق نمونه گردشگری روستایی موردمطالعه: روستای نمونه گردشگری هجیج در شهرستان پاوه، فصلنامه علمی و پژوهشی آمایش سرزمین، 5(1)، صص 51-78. https://doi.org/10.22059/jtcp.2013.35471
حسام، مهدی وآقائی زاده، اسماعیل (1397). واکاوی دلایل تمایل اندک گردشگران به ماندگاری در شهر رشت. گردشگری شهری، 5(1)، صص 35-51. https://doi.org/10.22059/jut.2018.232906.313
حیدری، زهرا؛ رضوانی، محمد رضاوبدری، سیدعلی (1392). مشارکت جامعه محلی در توسعه گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی روستای بلده شهرستان تنکابن). برنامه ریزی و توسعه گردشگری،2(4)، صص 43-66. https://civilica.com/doc/1750773
خدادادی، ندا (1392). بررسی نقش گردشگری کشاورزی در ارتقای هویت ملی به‌منظور دستیابی به توسعه پایدار، اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط‌زیست پایدار. https://civilica.com/doc/248415
خنیفر، حسین؛ میرزایی، نقی؛ پریشانی، علی و پور بهروزان، علی (1397). آسیب‌شناسی پژوهش‌های داخلی درزمینه سئولیت‌پذیری اجتماعی با رویکرد فراترکیب. فصلنامه علمی مدیریت سازمان‌های دولتی، 3(23)، صص 83-98. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2322522.1397.6.0.15.4
رضایی، مینا و رشیدی، فرزاد (1392). نقش گردشگری کشاورزی در توسعه جوامع محلی روستایی، مطالعه موردی: معرفی کشت نیشکر و تولید شکر سیاه در شهرستان صومعه‌سرا، دومین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط‌زیست پایدار. https://civilica.com/doc/329253
رضوانی، محمدرضا؛ بدری، سید علی؛ ترابی، ذبیح الله؛ ملکان، احمد و عسگری، علی (1394). ارزیابی توسعه پایدار گردشگری در مناطق روستایی حاشیه کلان‌شهر تهران (مورد مطالعه: روستای آهار). پژوهش‌های روستائی، 7(2)، صص 286-299. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087373.1395.7.2.2.5
سلیمان نژاد، رضا؛ علی بایگی، امیر حسین و صالحی، لاله (1391). ظرفیت‌های غرب استان مازندران برای توسعه پایدار گردشگری کشاورزی، 10(39)، صص 79-112. https://tourismpd.journals.umz.ac.ir/article_3634.html
سلیمان نژاد، رضا؛ علی بیگی، امیر حسین و صالحی، لاله (1401). موانع و تسهیل‌کننده‌های توسعه پایدار گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 33(2)، صص 37-62. https://doi.org/10.22108/gep.2021.130270.1454
صالحی، محمد (1390). توسعه گردشگری کشاورزی با رویکرد پایدار، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران.
عنابستانی، علی اکبر و مرادی، کبریا (1396). تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری کشاورزی، مطالعه موردی: شهرستان محلات. مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 14(4)، صص 817-831. https://dorl.net/dor/20.1001.1.25385968.1398.14.4.1.6
عنابستانی، علی اکبر و مظفری، زهر ا (1397). تبیین عوامل مؤثر بر گرایش روستاییان به گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی: روستاهای نمونه گردشگری دهستان فضل شهرستان نیشابور). برنامه ریزی و توسعه گردشگری، 7(24)، صص 123-145. https://doi.org/10.22080/jtpd.2018.1827
غفوری، فرزاد (1393). الگوی توسعه‌ی گردشگری بر مبنای توسعه‌ی بازی‌های بومی و محلی در کشور. مطالعات مدیریت ورزشی، 66(24)، صص 153-174. https://journals.ssrc.ac.ir/article_147.html
قدمی، مصطفی و صالحی، صادق (1392). بررسی عوامل مؤثر در شکل‌گیری رابطه متضاد بین بخش کشاورزی و گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان چالوس، نوشهر). مطالعات مدیریت گردشگری، 7(17)، صص 173-203. https://tms.atu.ac.ir/article_5114.html
محمدپور زرندی، حسین و امینیان، ناصر (1394). ارزیابی قابلیتهای بازآفرینی پیاده راههای گردشگری از منظر توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: خیابان 15 خرداد تهران). اقتصاد و مدیریت شهری، 3(11) صص 21-1. https://www.sid.ir/paper/240316/fa
محمودی چناری، حبیب؛ مطیعی لنگرودی، سید حبیب؛ فرجی سبکبار، حسنعلی؛ قدیری معصوم، مجتبی و یاسوری، مجید (1399). الگوسازی مؤلفه‌های مؤثر بر توسعة گردشگری کشاورزی شهرستان ماسال، مجلة مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 15(4)، صص 1137-1158. https://www.sid.ir/paper/379882/fa
مودودی ارخودی, مهدی؛ فردوس، سجاد و نجفی ارخودی، عصمت (1398). بررسی عوامل مؤثر بر وفاداری و ماندگاری گردشگران در هتل‌ها (مطالعه موردی: هتل‌های پنج ستاره شهر مشهد). جغرافیا و توسعه فضای شهر، 6(1)، صص 222- 207. https://doi.org/10.22067/gusd.v6i1.79538
Arachi, D.J. (2017. (Agri-tourism: Family Style, Cornhusker Economics, University of Nebraska–Lincoln Extension, 4 (2), 1- 25.
Arroyo, C. G., Barbieri, C., & Rich, S. R. )2013. (Defining agritourism: A comparative study of stakeholders' perceptions in Missouri and North Carolina. Tourism Management, 37, 39-47. http://dx.doi.org/10.1016/j.tourman.2012.12.007
Bagi, F. S., & Reeder, R. J. )2012(. Factors affecting farmer participation in agritourism. Agricultural and Resource Economics Review, 41(2), 189-199. http://dx.doi.org/10.22004/ag.econ.132529
Bahatta, K., Itagaki, M., & Ohe, Y. )2019(. Determinant Facyors of Farmer's Willingness to Start Agritourism in Rural Nepal, Journal of Agricultural Extension and Rural Development, 4 (1), 146- 167. http://dx.doi.org/10.1515/opag-2019-0043
Barbieri, C. )2013(. Assessing the sustainability of agritourism in the US: A comparison between agritourism and other farm entrepreneurial ventures. Journal of Sustainable Tourism, 21(2), 252-270.
Chase, L., Smitch, B., Stewaart, M., Walk, M., and Schilling, B. (2018). Agro -tourism: Toward a conceptual framework for industry analysis, Journal of Agriculture, Food Systems, and Community Development. In Press.
Giaccio, V., Mastronardi. L., Marino, D., Giannelli. A., & Scardera. A. )2018(. Do Rural Policies impact on Tourism Development in Italy? A Case Study of Agritourism, Employment and income Growth , Sustainable Tourism, 10 (8), 29- 38. https://doi.org/10.3390/su10082938
Jacobsen, J. K. S., Gössling, S., Dybedal, P., & Skogheim, T. S. )2018(. Exploring length of stay: International tourism in south-western Norway. Journal of Hospitality and Tourism Management, 35, 29-35. http://dx.doi.org/10.1016/j.jhtm.2018.02.003
Jacobsen, J. K. S., Gössling, S., Dybedal, P., & Skogheim, T. S. (2018). Exploring length of stay: International tourism in south-western Norway. Journal of Hospitality and Tourism Management, 35, 29-35. http://dx.doi.org/10.1016/j.jhtm.2018.02.003
Kisi, N.A. )2019(. Strategic approach to Sustainable tourism development using the a'wot hybrid method: Acase study of zonguldak turkey. Sustainability, 11 (2), 964- 983. https://doi.org/10.3390/su11040964
Kosic K., Demirović D., Pejanović R., Lazić L., and Stamenkovic, I. (2015). Key principles of rural tourism household’s development strategy – case study of Vojvodina, Economics of Agriculture: 1 pp.975-988. http://dx.doi.org/10.5937/ekoPolj1504975K
Lordkipanidze, M., Brezet, H., and Backman, M. )2005(. The Entrepreneurship Factor in Sustainable Tourism Development. Journal of Cleaner Production, 13(8): 787-98. http://dx.doi.org/10.1016/j.jclepro.2004.02.043
Lucha, C., Ferreira, G., Walker, M.A., & Groover, G.E. (2014(. A Geographic Analysis of Agritourism in Virginia. Virginia Cooperative Extension, (62), 1- 17. https://www.pubs.ext.vt.edu/AAEC/AAEC-62/AAEC-62.html
Madan, R. )2014(. "Agri-tourism in peri-urban Mumbai and Pune: ecological citizenship and rural-urban linkages in the Global South", A PhD thesis, Cardiff University.
Middleton, V. and Clarke, J. (2001(. Marketing in Travel and Tourism. 3rd Edition, Elsevier, Oxford. https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=1928996
Parkar, P. )2015(. Developing agritourism in Ratnagiri district of Konkan (Maharashtra): issues and challenges", International Interdisciplinary Research Journal, 0(0). PP: 240-200. https://www.oiirj.org/oiirj/mar-apr2015/18.pdf
Sandelowski, M., & Barroso, J. (2007(. Handbook for synthesizing qualitative research Springer Publishing Company. New York. https://parsmodir.com/wp-content/uploads/2020/03/MetaSynBook.pdf
Šergo Z., Poropat A. and Ružic P. )2014(. The Determinations of length of stay and arrivals of tourists in the Croatia: a panel data approach. Tourism and Hospitality Industry, Congress Proceedings: Trends in Tourism and Hospitality Industry. 518-535. https://www.researchgate.net/publication/268743044_THE_DETERMINANTS_OF_LENGTH_OF_STAY_AND_ARRIVALS_OF_TOURISTS_IN_THE_CROATIA_A_PANEL_DATA_APPROACH
Singh, A. L., Jamal, S., & Ahmad, W. S. )2021(. Impact assessment of lockdown amid COVID-19 pandemic on tourism industry of Kashmir Valley, India. Research in Globalization, 3, 100053. https://doi.org/10.1016/j.resglo.2021.100053
Su, B. )2011(. Rural Tourism in China. Tourism Management, 32 (6), 38- 41. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2010.12.005
Ting, C., Lin, C., Huang, Y., & Yang, Y. )2017(. Analysis of tourists' length of stay: a case study of Tainan City, Taiwan. Journal of Tourism Research & Hospitality, 6(1). https://www.scitechnol.com/peer-review/analysis-of-tourists-length-of-stay-a-case-study-of-tainan-city-taiwan-bs8N.php?article_id=5840
UNWTO، Ś. O. T. )2015(. International Tourism: First results of 2011 confirm consolidation of growth. https://www.unwto.org/archive/global/press-release/2011-05-11/international-tourism-first-results-2011-confirm-consolidation-growth
Van der Zee, E., & Vanneste, D. (2015). Tourism networks unravelled; a review of the literature on networks in tourism management studies. Tourism Management Perspectives, 15, 46-56 http://dx.doi.org/10.1016/j.tmp.2015.03.006
Yuan, P., Liu, Y., Ju, F., & Li, X. )2017(. A study on farmers’ agriculture related tourism entrepreneurship behavior. Procedia Computer Science, 122, 743-750. https://www.researchgate.net/publication/321751642_A_Study_on_Farmers'_Agriculture_related_Tourism_Entrepreneurship_Behavior

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار