تحلیل عوامل موثر در ارتقای تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهرستان نیر)

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز،تبریز ،ایران

2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

4 استاد دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

سکونتگاه‌های روستایی به‌دلایل قابلیت زیست بالا و برخوداری از شرایط مناسب زندگی می‌تواند منجر به ایجاد امید، سرزندگی و نشاط در بین ساکنان خود شوند و آسیب پذیری کم در این سکونتگاه-ها که نشان دهنده شرایط سازگار است، می‌تواند منجر به افزایش تاب‌آوری روستایی گردد. در ارتقای تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی و روستاییان در برابر مخاطره زلزله عوامل متعددی دخیل هستند که عبارتند از؛ عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی، محیطی، سیاسی و قانونی، نهادی و مدیریتی و غیره. لذا، هدف از این پژوهش تحلیل عوامل موثر در ارتقای تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی شهرستان نیر در برابر زلزله با تأکید بر نیروهای پیشران است. از نظر هدف کاربردی، ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی و برای جمع‌آوری داده‌ها از روش‌های اسنادی و میدانی استفاده گردید. قلمرو مکانی تحقیق روستاهای شهرستان نیز از توابع استان اردبیل می‌باشد که با استفاده از 4 فاکتور، 1) تعداد جمعیت و خانوار، 2) فاصله از گسل اصلی فعال، 3) طبقه‌بندی ارتفاعی و 4) توزیع جغرافیایی، تعداد 30 روستا برای انجام تحقیق انتخاب شدند. روستاهای نمونه مجموعاً دارای 1818 خانوار و 5912 نفر جمعیت می‌باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 368 خانوار به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تی‌تک نمونه‌ای، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل‌مسیر استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، عامل‌های زیرساختی با مقدار تأثیر 346/0، اقتصادی با مقدار تأثیر 338/0 و سیاسی و قانونی با مقدار تاثیر 189/0 به عنوان مهمترین عامل‌ها و پیشران‌های موثر در ارتقای میزان تاب‌آوری روستاییان در برابر سانحه زلزله در شهرستان نیز شناخته شدند و در این میان عامل نهادی و مدیریتی با تاثیر کلی 517/0- کمترین نقش را در افزایش تاب‌آوری روستاییان در برابر زلزله داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

روستا و توسعه پایدار فضا

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 10 آذر 1403

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار