عوامل پیش‌برنده و بازدارنده مدیریت نوین روستایی؛ مورد مطالعه بخش مرکزی شهرستان اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشکده علوم‌اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم‌اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل پیش‌برنده و بازدارنده مدیریت نوین روستایی (روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل) انجام شده‌است و از تحقیقات کاربردی محسوب می‌گردد و روش مطالعاتی آن توصیفی – تحلیلی می‌باشد. با استفاده از تکنیک مطالعات کتابخانه‌ای و پرسش‌نامه زمینه دست‌یابی به داده‌های مورد نیاز فراهم گردید. جامعه مورد مطالعه سرپرستان خانوارهای ساکن در روستاهای بخش مرکزی اردبیل و 40 نفر از کارشناسان می‌باشند. جهت انتخاب جامعه پژوهشی از روش نمونه‌گیری تصافی ساده استفاده شد. جهت بررسی مدل تحقیق از نرم‌افزار LISREL جهت بررسی آزمون فرضیات از تحلیل عاملی و معادلات ساختاری استفاده گردید. بر اساس نتایج تحقیق تمامی عوامل پیش‌برنده و بازدارنده مدیریت روستایی روستاهای بخش مرکزی شامل عوامل مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی، و محیطی جزء عوامل مؤثر در عوامل پیش‌برنده و بازدارنده مدیریت روستایی می‌باشد. در عناصر پیش‌برنده مقدار اثر عناصر مدیریتی 83/0، اقتصادی 87/0، اجتماعی 97/0 و محیطی 85/0 و در عناصر بازدارنده مقدار اثر عناصر مدیریتی 83/0، اقتصادی 79/0، اجتماعی 76/0 و محیطی 75/0 برآورد شده‌است. در شرایطی که عناصر پیش‌برنده مدیریت روستایی تعیین شده و در جهت بهبود عناصر پیش‌برنده و کنترل عناصر بازدارنده اقدام گردد، مدیریت روستایی در این مناطق بهبود می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی، محمدصادق (1391). مدیریت توسعه روستایی، تهران: نشر اصفهان.
امینی، عباس و جمینی، داوود (1392). تحلیلی بر ارزیابی جامعه روستایی از عملکرد نهاد دهیاری با استفاده از رویکرد مدل‌سازی رفتاری. تحققات جغرافیایی، 29(2)، 196-177. http://georesearch.ir/article-1-409-fa.html
جعفری‌نژاد، مسعود، کلانتری، صمد و منتظری، مسعود (1389). بررسی جایگاه دهیاری‌ها به‌عنوان نهادهای میانجیگری بین دولت و مردم (مورد مطالعه روستاهای شهرستان نجف‌آباد). تحقیقات سیاسی و بینالمللی، 2(2)، 114-85. 10.30495/PIR.2023.1993562.3654
حسنوند، احسان و حسنوند، اسماعیل (1390). تجربه دهیاری‌ها، موانع توفیق و کارکردهای آنها، مطالعه موردی دهیاری‌های شهرستان سلسله در استان لرستان. روستا و توسعه، 14(2)، 139-164.10.30490/RVT.2023.358224.1454
دربان آستانه، علیرضا و رضوانی، محمدرضا (1393). مبانی مدیریت روستایی، تهران: نشر دانشگاه تهران.
رضوانی، محمدرضا، محمّدی، سمیه و پیری، صدیقه (1392). ارزیابی عملکرد دهیاری‌ها با استفاده از مدل چارچوب عمومی ارزیابی (CAF) مطالعه‌ی موردی: شهرستان دهلران). پژوهشهای جغرافیای انسانی، 45(1)، 216-119. Doi:10.22059/jhgr.2013.30046
زمانی پور، اسدالله (1377). ترویج کشاورزی در فرایند توسعه، مجتمع آموزش عالی بیرجند: دانشگاه فردوسی مشهد.
شرفی، لیدا، آگهی، حسین و مرادی، خدیجه (1393). عملکرد دهیاری‌های دهستان بالا دربند شهرستان کرمانشاه از دیدگاه دهیاران. پژوهشهای روستایی، 5(3)، 516-489. doi:10.22059/JRUR.2014.53176
شفیعی ثابت، ناصر و خاکسار، سوگند (1398). تأثیر سرمایه‌های اجتماعی بر مشارکت روستاییان در برنامه‌های توسعه روستایی با نقش میانجی اثرات ادراک شده از برنامه‌ها و طرح‌ها. پژوهشهای روستایی، 10(2). 258-275. doi:10.22059/JRUR.2019.276097.1331
شفیعی، حسن (1386). دولت و شوراها در ایران. شهرداریها، 4.
صیدایی، سید اسکندر، جمینی، داوود، جمشیدی، علیرضا و جمشیدی، معصومه (1393). بررسی و تحلیل عملکرد مدیران نوین روستایی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: منطقه اورامانات استان کرمانشاه). برنامه ریزی فضایی، 4(4)، 1-24. doi:20.1001.1.22287485.1393.4.4.1.1
عاشری، امامعلی، جهانگرد، بابک و زلفی، احسان (1391). بررسی نقش مدیریت روستایی و فناوری ارتباطات و اطلاعات ICT در توسعه روستایی (نمونه موردی، روستاهای شهرستان نقده). همایش ملی توسعه روستایی، رشت، 14 شهریور 1391، دانشگاه گیلان. https://civilica.com/doc/270166/
عطایی، سیاوش، افراخته، حسن و توکل کجانی، حسن (1399). جایگاه مدیریت روستایی در تحولات اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی (مورد مطالعه بخش کهریزک). راهبردهای توسعه روستایی، 7(4)، 415-431. https://doi.org/10.22048/rdsj.2021.264673.1902
فرجی سبکبار، حسن علی، بیات، ناصر و قصابی، محمدجواد (1392). شناخت و تحلیل علل ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی. پژوهش و برنامهریزی روستایی، 3، 280- 257 https://rimag.ricest.ac.ir/ar/Article/8959.
کبیری، افشار و ولایی، محمد (1397). بررسی و تحلیل چالش‌های مدیریت نوین روستایی، مطالعه موردی روستاهای شهرستان میاندوآب. روستا و توسعه، 22(87)، 69-94. Doi:10.30490/RVT.2020.262968.1009
محمدی، سعدی و عبداللهی، بیان (1395). سنجش میزان آگاهی دهیاران از اصول مدیریت نوین روستایی (مطالعه موردی: بخش خاوومیرآباد شهرستان مریوان). پژوهشهای مکانی فضایی، 1، 61-40https://civilica.com/doc/683773/
مرکز آمار ایران، (1395). سالنامه آماری اردبیل.
مهدوی، داوود و کریمی‌پور، زیور (1391). تدوین الگوی مطلوب مدیریت نوین توسعه روستایی ایران. گاهنامه پژوهشی دانشگاه پیامنور استان چهار محال و بختیاری، 6.10.22091/STIM.2020.6084.1460:
نادری مهدی، کریم (1394). واکاوی عوامل بازدارنده مدیریت نوین روستایی در استان همدان. پژوهش‌های روستایی، 6(1)، 208-187. Dio:10.22059/JRUR.2015.54237
 
References
Abraham, J. (2013). Rural Industries and Rural Industrialization in Developing Economy: Indian Experience. Rural Reconstraction. 27, 45-52.
Amini, A., & Jamini, D. (2013). An analysis of the rural community's evaluation of the performance of the village council using the behavioral modeling approach. Geographical Research, 29(2), 177-196. http://georesearch.ir/article-1-409-en.html [In Persian]
Asheri, E., Jahangard, B., & Zolfi, E. (2012). Investigating the role of rural management and information and communication technology (ICT) in rural development (case study, villages of Naqadeh city). National Conference on Rural Development, Rasht, September 5, 2012, University of Guilan. https://civilica.com/doc/270166/ [In Persian]
Ataeei, S., Afrakhteh, H., & Tavakkol Kejani, H. (2020). The role of rural management in the economic and social transformations of rural areas (case study: Kahrizak district). Rural Development Strategies, 7(4), 415-431. https://doi.org/10.22048/rdsj.2021.264673.1902. [In Persian]
Darban Astane, A., & Rezvani, M. R. (2014). Principles of Rural Management. University of Tehran Press. [In Persian]
Ebrahimi, M. S. (2012). Rural Development Management. Isfahan Publication. [In Persian]
Faraji Sabokbar, H. A., Bayat, N., & Ghassabi, M. J. (2013). Identifying and analyzing the causes of ineffectiveness of rural management from the perspective of local people. Rural Research and Planning, 3, 257-280 https://rimag.ricest.ac.ir/ar/Article/8959. [In Persian]
Hasanvand, E., & Hasanvand, E. (2011). The experience of village councils, the obstacles to their success, and their functions, a case study of the village councils of Selseleh city in Lorestan province. Village and Development, 14(2), 139-164. 10.30490/RVT.2023.358224.1454. [In Persian]
Jafari-Nejad, M., Kalantari, S., & Montazeri, M. (2010). Investigating the position of village councils as intermediary institutions between the government and the people (case study: villages of Najafabad city). Political and International Research, 2(2), 85-114. 10.30495/PIR.2023.1993562.3654. [In Persian]
Kabiri, A., & Valai, M. (2018). Investigating and analyzing the challenges of modern rural management, a case study of the villages of Miandoab city. Village and Development, 22(87), 69-94. Doi:10.30490/RVT.2020.262968.1009. [In Persian]
Mahdavi, D., & Karimi-Pour, Z. (2012). Developing an optimal model for modern rural development management in Iran. Quarterly Research Journal of Payame Noor University of Chaharmahal and Bakhtiari Province, 6. 10.22091/STIM.2020.6084.1460. [In Persian]
Mohammadi, S., & Abdollahi, B. (2016). Measuring the awareness of village council heads of the principles of modern rural management (case study: Khawo-Mirabad district of Marivan city). Spatial-Spatial Research, 1, 40-61 https://civilica.com/doc/683773/ [In Persian]
Naderi Mehdei, K. (2015). Investigating the inhibiting factors of modern rural management in Hamedan province. Rural Research, 6(1), 187-208. Dio:10.22059/JRUR.2015.54237 [In Persian]
Rezvani, M. R., Mohammadi, S., & Piri, S. (2013). Evaluating the performance of village councils using the Common Assessment Framework (CAF) model (case study: Dehlorān city). Human Geographical Research, 45(1), 119-216. DOI:10.22059/JHGR.2013.30046. [In Persian]
Seidaei, S. E., Jamini, D., Jamshidi, A., & Jamshidi, M. (2014). Investigating and analyzing the performance of modern rural managers in rural development (case study: Urmia region of Kermanshah province). Spatial Planning, 4(4), 1-24. doi:20.1001.1.22287485.1393.4.4.1.1. [In Persian]
Shafiee Sabet, N., & Khaksar, S. (2019). The effect of social capital on the participation of villagers in rural development programs with the mediating role of the perceived effects of programs and projects. Rural Research, 10(2), 258-275. doi:10.22059/JRUR.2019.276097.1331 [In Persian]
Shafiei, H. (2007). Government and Councils in Iran. Municipalities, 4. [In Persian]
Sharafi, L., Agahi, H., & Moradi, K. (2014). The performance of the village councils of the Upper Darbanddistrict of Kermanshah city from the perspective of the village council heads. Rural Research, 5(3), 489-516. doi:10.22059/JRUR.2014.53176. [In Persian]
Statistical Center of Iran. (2016). Statistical Yearbook of Ardabil. [In Persian]
Welch, R. (2002). Legitimacy of Rural Local Government in the New Governance Environment.Rural Studies, 18, 443-459. https://doi.org/10.1016/S0743-0167(02)00050-5
Yaghi, A. (2008). Good Governance Practices by Local Administration in Jordan and USA. International Journal of Rural Management, 4(1&2), 47–65. https://doi.org/10.1177/097300520900400203
Zamani Pour, A. (1998). Agricultural Extension in the Development Process. Ferdowsi University of Mashhad. [In Persian]