تحلیل اثرات سرمایه اجتماعی بر بهبود ابعاد زیست پذیری فضاهای روستایی (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان جیرفت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکده علوم زمین. دانشگاه شهید بهشتی. ایران

2 دانشجوی گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکده علوم زمین. دانشگاه شهید بهشتی. ایران

چکیده

امروزه سکونتگاه های روستایی با چالش های بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و محیطی – اکولوژیک مواجه هستند. از این رو، سرمایه اجتماعی به مثابه یک ویژگی مثبت در سکونتگاه‌های روستایی تعریف می‌شود که با آسان‌سازی همکاری‌ها در یک محدوده جغرافیایی می‌تواند به درک گوناگونی‌های پنهان زیست‌پذیری کمک نماید. براین مبنا، پژوهش حاضر به روش کمی و توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه، در 30 روستا و 400 خانوار نمونه انجام شد؛ ازفرمول کوکران برای تعیین حجم نمونه و از روش مدل معادلات ساختاری و نرم افزار آموس گرافیک رابطه میان سرمایه اجتماعی و بهبود ابعاد زیست‌پذیری پایدار روستایی در بخش مرکزی شهرستان جیرفت را آشکار ساخت. یافته‌ها بیانگر اثرگذاری سازگار و مثبت میان سرمایه اجتماعی و زیست پذیری پایدار روستایی است. افزون براین، از میان شاخص های سرمایه اجتماعی، شاخص انسجام اجتماعی با کمترین میانگین معادل 81/2 و تشکل اجتماعی با مقدار 40/3 بیشترین میانگین را به خود اختصاص داده است، و از وضعیت بهتری نسبت به سایر ابعاد برخوردار است. و در میان ابعاد زیست پذیری بعد اقتصادی با میزان 17/3 در این راستا، با بهبود و ارتقای ابعاد آگاهی، انسجام، اعتماد، شبکه و روابط اجتماعی، مشارکت روستاییان در انجام برنامه های اقتصادی، اجتماعی و محیطی اکولوژیک افزایش یافته و سبب بهبود زیست پذیری پایدار روستایی می شود.

کلیدواژه‌ها


بندرآباد، علیرضا(1390)، شهر زیست پذیر از مبانی تا معنا، انتشارات آذرخش، چاپ اول، تهران.
خراسانی، محمد امین(1391)، تبیین زیست پذیری روستاهای پیرامون شهری با رویکرد کیفیت زندگی، مطالعه موردی: شهرستان ورامین، رساله دکتری به راهنمایی دکتر محمدرضا رضوانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران.
زیاری, کرامت اله, حاتمی, احمد, مصباحی, سحر, عاشوری, حسن(1398)، ارزیابی و تحلیل ابعاد و مولفه های زیست پذیری شهرهای کوچک در راستای توسعه پایدار (نمونه موردی: بندر دیلم).فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای.
سرایی، حسن (1393)، «مقدمه­ای در نمونه­گیری در تحقیق»، انتشارات سمت، 245-1.
شتیانی، علی فتحی(1389)، «مقدمه ای در آزمون های روان شناختی» ، انتشارات بعثت214-1.
شمس الدینی، علی وجمینی، داود(1395)، ارزیابی عملکرد نهادهای متولی در توسعه سکونتگاه های روستایی با رویکرد معادلات ساختاری مورد مطالعه: شهرستان جوانرود، جغرافیا و توسعه، 43، صص: 50-35.
قاسمی، وحید(1389)، مدل سازی معادله ساختاری با کاربرد Amos Grahics. نشر جامعه شناسان، تهران.
مرکز آمار ایران، نتایج تفصیلی سرشماری نفوس و مسکن شهرستان جیرفت، سال 1395.
Abdul-Hakim, R., Abdul-Razak, N. A., & Ismail, R. (2010). Does social capital reduce poverty? A case study of rural households in Terengganu, Malaysia. European journal of social sciences, 14(4), 556-566.‏
Akhabue, J. M. (2011). The Importance of Empowerment in Entrepreneurship. In Inside the Mind of the Entrepreneur (pp. 185-206). Springer, Cham.
Bhagavatula, S., Elfring, T., Van Tilburg, A., & Van De Bunt, G. G. (2010). How social and human capital influence opportunity recognition and resource mobilization in India's handloom industry. Journal of Business Venturing, 25(3), 245-260.‏
Biro, J. (2015). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four recent studies. Strategic management journal, 20(2), 195-204.
Blackburn, C. L. (2019). The benefit received from visual information when listening to clear and degraded speech in background noise. Nottingham Trent University (United Kingdom).‏
Blackburn, M. R. (Eds.). (2013). The co – worker training mode. Journal of intellectual & development, Diability, 26, 143 – 159.
Bourdieu, P. (1977). The economics of linguistic exchanges. Social science information, 16(6), 645-668.
Cobbinah, P. B. (2015). Contextualising the meaning of ecotourism. Tourism Management Perspectives, 16, 179-189.‏
Dunkley, J., Ellis, M., Bolger, T., IANNELLO, S., GREENSLADE, P., PALMER, G., ... & CLARK, I. D. (2017). Unusual caves and karst-like features in sandstone and conglomerate in Thailand. Helictite, 43, 15-31.‏
Facheux C, Gyau A, Russell D, Foundjem-Tita D, Mbosso C, Franzel S, TchoundjeuFacheux C, Franzel S, Z (2012) Comparison of three modes of improving benefits to farmers within agroforestry product market chains in Cameroon. Afr J Agric Res 7(15):2336–2343.
Fain, M. J. Ahmed, N.,& Mandel, R., (2007). Frailty: an emerging geriatric syndrome. The American journal of medicine, 120(9), 748-753.‏
Fikret Szzbilir, F. (2018). Tradition and rural change in Southeastern Europe during Ottoman rule.‏
Fikret, M. R. (Eds.). (2018). Harnessing difference: A capability-based framework for stakeholder engagement in environmental innovation. Journal of Product Innovation Management, 35(2), 254–279
Hu, Ming, Roberts, Jennifer D, Azevedo, Gesine Pryor, & Milner, David. (2021). The role of built and social environmental factors in Covid-19 transmission: A look at America’s capital city. Sustainable Cities and Society, 65, 102580.
Hunt, C. A., Durham, W. H., & Menke, C. M. (2015). Social capital in development: Bonds, bridges, and links in Osa and Golfito, Costa Rica. Human Organization74(3), 217-229.
Khanh, V. T. P., (2011). Research on impact of chitosan oligomers on biophysical characteristics, growth, development and drought resistance of coffee. Carbohydrate polymers, 84(2), 751-755.‏
Lai, C. C., & Lin, C. P (2008), Tourism development and economic growth: a closer look at panels. Journal of Tourism Management. 29 (1), 180 – 192.
Liu, R. D. (2014). The influence of self-efficacy on entrepreneurial behavior among K-12 teachers. Teaching and Teacher Education, 72, 44-53.
Mukalla, P. (2012). Field Testing and Performance Evaluation of a Mobile-platform-based QR Code Reader for Multilingual Public Information Display Applications (Doctoral dissertation, San Diego State University).‏
Ohmar, W., & Kaneko, Y. (2021). Post Disaster Recovery in Myanmar: BBB After Cyclone Nargis. In Build Back Better (pp. 201-214). Springer, Singapore.‏
Portney, K. E., & Berry, J. M. (2016). The impact of local environmental advocacy groups on city sustainability policies and programs. Policy Studies Journal, 44(2), 196-214.                                                 
Portney, K., (2011). A question driven socio-hydrological modeling process. Hydrology and Earth System Sciences, 20(1), 73-92.‏
Pretty, A. (2011). The ‘Barefoot Model’of economic empowerment in rural Rajasthan. Journal of the Indian Ocean Region, 13(1), 54-75.
Pretty, A. (2011). The ‘Barefoot Model’of economic empowerment in rural Rajasthan. Journal of the Indian Ocean Region, 13(1), 54-75.
Pumcave, P. V. (2016). Woman entrepreneurship in rural Vietnam: Success and motivational factors. The Journal of Developing Areas, 49(2), 57-76.
Putnam, R. (1995). Rural entrepreneurship and transformation: the role of learnerships. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 23(5), 734-751.
Richard, L. A. (2018). The new field of sustainable entrepreneurship: Studying entrepreneurial action linking “what is to be sustained” with “what is to be developed”. Entrepreneurship Theory and Practice, 35(1), 137-163.                                                                       
Robert, Putnam (2016). Resource leveraging to achieve large-scale implementation of effective educational practices. Journal of Positive Behavior Interventions, 21(2), 67-76.
Sabet, N. S., & Khaksar, S. (2020). The performance of local government, social capital and participation of villagers in sustainable rural development. The Social Science Journal, 1-29.
Sallyshortall, B. B. (2008). Knowledge, empowerment, and action: testing the teachers. Teaching and Teacher Education, 72, 44-53. empowerment theory in a tourism context. Journal of Sustainable Tourism, 28(1), 69-85.
Schmaal, L., van Harmelen, A. L., Chatzi, V., Lippard, E. T., Toenders, Y. J., Averill, L. A., ... & Blumberg, H. P. (2020). Imaging suicidal thoughts and behaviors: a comprehensive review of 2 decades of neuroimaging studies. Molecular psychiatry, 25(2), 408-427.‏
Setini, M., Yasa, N. N. K., Gede Supartha, I. W., Ketut Giantari, I., & Rajiani, I. (2020). The passway of women entrepreneurship: Starting from social capital with open innovation, through to knowledge sharing and innovative performance. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 6(2), 25.
Shortall, C., Humphries, P., Kenna, P. F.,…Palfi, A., Yesmambetov, A., Millington-Ward, S., ... & Farrar, G. J. (2018). AAV-Delivered Tulp1 Supplementation Therapy Targeting Photoreceptors Provides Minimal Benefit in Tulp1−/− Retinas. Frontiers in neuroscience, 14.‏
Simpson, R. J. (2018). Extracellular vesicles in cancer—implications for future improvements in cancer care. Nature reviews Clinical oncology, 15(10), 617-638.‏
Suzuki, N., Ciftci‐Yilmaz, S. U. L. T. A. N., & Mittler, R. O. N. (2010). Reactive oxygen species homeostasis and signalling during drought and salinity stresses. Plant, cell & environment, 33(4), 453-467.‏
Tsimpo, Clarence, & Wodon, Quentin. (2018). Residential Piped Water in Uganda: The World Bank
UpHoff, Y. M. (2016). An empirical investigation of computer simulation technology acceptance to explore the factors that affect user intention. Universal Access in the Information Society, 14(3), 449-457.               
Vasylchenko, OP, Lotiuk, OS, & Gut, NY. (2018). CIVIL SOCIETY AS THE SUBJECT OF FORMATION OF STATE POLICY IN THE SPHERE OF SUBSOIL USE AND PROTECTION. Scientific Bulletin of National Mining University (6).
Watson, J. E., Evans, T., Venter, O., Williams, B., Tulloch, A., Stewart, C., ... & Lindenmayer, D. (2018). The exceptional value of intact forest ecosystems. Nature ecology & evolution, 2(4), 599-610.‏
Xu, R., Rai, A., Chen, M., Suwakulsiri, W., Greening, D. W., & Simpson, R. J. (1988). Extracellular vesicles in cancer—implications for future improvements in cancer care. Nature reviews Clinical oncology, 15(10), 617-638.‏