اثرات طرح ترسیب کربن بر امنیت پایدار سکونتگاه های روستایی (مورد مطالعه: مناطق مرزی شهرستان سربیشه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

2 کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

چکیده

در این پژوهش به بررسی و ارزیابی اثرات طرح ترسیب کربن در امنیت پایدار سکونتگاه های روستایی مناطق مرزی شهرستان سربیشه در استان خراسان جنوبی پرداخته شده است. هدف پژوهش پاسخگویی به این پرسش بوده که طرح ترسیب کربن به عنوان یکی از طرح­های توسعه­ای اجرا شده در شهرستان سربیشه، چه تأثیری بر پایدارسازی امنیت شهرستان مرزی سربیشه درخراسان جنوبی داشته است. تحقیق پیش رو از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی و از حیث هدف کاربردی است. نمونه مورد مطالعه شامل 150 خانوار ساکن سکونتگاه­های روستایی در محدوده مورد مطالعه بوده است. جهت جهت ازمون فرضیات از تی تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج آزمون نشان داد که از 5 بعد امنیتی مورد بررسی(فرهنگی،اجتماعی ، اقتصادی، زیست محیطی و نظامی- انتظامی) فقط میانگین بعد زیست محیطی با ۳.۶۶۱ بالاتر از میانگین مطلوب  است و بقیه کمتراز سطح مطلوب و در وضعیت نامناسب قرار دارند. بنابراین باتوجه به نتایج بدست آمده طرح ترسیب کربن تنها باعث بهبود امنیت زیست محیطی در سطح شهرستان سربیشه شده است . نتایج ضریب همبستگی پیرسن  نیز نشان داد که رابطه معناداری بین ابعاد مورد بررسی و امنیت مرزی برقرار است.

کلیدواژه‌ها


  • احمدی، حسن و دادجو، روزبه(1391). توسعه پایدار مناطق مرزی؛ راهبرد اساسی حفظ امنیت مرزها. همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت؛ چالشها و رهیافتها،زاهدان،،،https://civilica.com/doc/179098.
  • احمدی پور، زهرا، مختاری هشی، حسین، رکن الدین افتخاری، عبدالرضا و وزین، نرگس (1387). بررسی روند شتاب توسعه یافتگی فضاهای سیاسی-اداری کشور مطالعۀ موردی: استان های ایران در برنامه های اول تا سوم توسعه(1383-1368). فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال سوم، شماره1،صص22-49.
  • استیو اسمیت، جان بیلیس (1383).جهانی شدن سیاست: روابط بین‌الملل در عصر نوین: زمینه تاریخی و نظریه‌ها، ساختارها و فرآیندها. موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، تهران.
  • آزادارمکی، غلامرضاو افتخاری، عبدالرضا رکن الدین (1379). اقتصاد توسعۀ پایدار.تهران: انتشارات مؤسسۀ مطالعات و پژوهش های بازرگانی.
  • پولادی، حسن، کشاورزیان، محمد مهدی، خان محمدی، هادی و اصلی پور، حسین (1395). الگوسازی عوامل تأمین کننده امنیت پایدار مرزی مطالعه موردی مرزهای شرقی ایران. فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال نوزدهم، شماره 72 ،صص125-149.
  • تریف،تری، استیوارت کرافت، لوسی جیمز، پاتریک مورگان (1383). مطالعات امنیتی نوین، ترجمه علیرضا طیب و وحید بزرگی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • تودارو، مایکل (1368). توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمۀ غلامعلی فرجادی. تهران: مرکز مدارک و انتشارات سازمان بودجه و برنامه ریزی.
  • جوادی ارجمند، محمدجعفر، توکلیان، سیدمحسن و قمریان نصرآبادی، ناهید (1393). بررسی نقش هویت قومی بر امنیت پایدار، مطالعه موردی منطقه کردستان ایران. فصلنامه تحقیقات سیاسی بین المللی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، شماره21،صص147-182.
  • حمزه پور، علی (1391). مؤلفه های نظریه امنیت پایدار در اسلام. فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، شماره 14،صص85-128.
  • خسروی، علیرضا (1391). مکتب امام خمینی (ره) (مبادی و مبانی فرانظری و نظری امنیت در گفتمان انقلاب اسلامی. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر ، معاونت پژوهشی.
  • خسروی، علیرضا، (1392). مکتب امنیتی امام خمینی ره، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
  • شریف زادگان، محمدحسین (1386). راهبردهای توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی. فصلنامه پژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 24، ص 9-30.
  • صادقی، حجت اله، فال سلیمان، محمود، هاشمی، صدیقه و فدایی، معصومه (1393). محدودیت ها و ظرفیت های توسعه پایدار در روستاهای مرزی شرق ایران مورد:دهستان بندان در شهرستان نهبندان. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال سوم، شماره2، صص125-143.
  • صفوی، سید یحیی (1381). مقدمه ای بر جغرافیای نظامی ایران.تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
  • علینقی، امیر حسین (1378). داده هایی از عدم تعادل در جامعه ایران؛ استان های مرزی. فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره های 5و6، صص 127-156.
  • عندلیب، علیرضا و مطوف، شریف (1388). توسعه و امنیت در آمایش مناطق مرزی ایران. نشریه باغ نظر،دوره ششم، شماره 12،صص57-76.
  • لطفیان، هدایت (1391). تحقق امنیت پایدار و کارآمدی نظام کارگزاری. فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، شماره 14،صص49-65.
  • محمدپور ، علی، احمدی پور ،زهرا و بدیعی، مرجان (1386). نقش تحول کارکرد مرز بر فضای جغرافیایی بخش باجگیران در مرز ایران و ترکمنستان. مجله مدرس علوم انسانی، شماره 4 ،پیاپی 48، ص 145-172.
  • مختاری هشی، حسین، مومنی، مهدی و باقری، مهرداد، (1393). تدوین راهبردهای آمایش مناطق مرزی مطالعه موردی مرزهای شرقی کشور.، جلد29، شماره 3، صص237-254.
  • معصومه دهمرده (1390). بررسی و تحلیل چالش‌های سیاسی- امنیتی مرزهای استان سیستان و بلوچستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.
  • واحد آمار و اطلاعات معاونت برنامه ریزی استانداری استان خراسان جنوبی، 1395،https://www.mporg.ir/
  • Erkut, G; Ozgen, C (2003). The economic and spatial peripherality of border regions in South Eastern Europe. The 43rd European Congress of the Regional seienceassociation, Jyvaskyla, Finland, 27th – 30th August.
  • Michelle, gray more, Neil g. Snipe, ropy e. Rick son, (2008). Regional sustainability: how useful are current tools of sustainability’s assessment at the regional scales, ecological, p11.
  • Petrakos, G; Economou, D (2007). “The Spatial aspects of development in South- Eastern Europe”. [http://www. Ersa. Org /ersacofs / ersaoz/ cd- rom / paper / 139. Pdf-