چالش‏های تولید برنج ارگانیک در فضای روستایی شهرستان شوشتر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

2 استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

3 دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

رشد فزاینده‌ی جمعیت و بحران کمبود غذا، عدم مدیریت صحیح منابع و مصرف بی‌رویه‌ی مواد شیمیایی موجب بروز مشکلات زیست‌محیطی در اکوسیستم‌های طبیعی شده است. نتایج بسیاری از تحقیقات حاکی از آن است که در کشاورزی متعارف با کاربرد بی-رویه نهاده‌های شیمیایی، محیط را ویران کرده و منابع طبیعی را دچار تحلیل می‌کند. لذا ایده اصلی این پژوهش شناسایی چالش‏های تولید برنج ارگانیک به عنوان مهمترین و اصلی‏ترین غذای جامعه بود. جامعه‏ آماری مورد مطالعه شامل کلیه‏ی شالیکاران شهرستان شوشتر بود. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 388 نفر تعیین، و نمونه‏ها با روش نمونه‏گیری طبقه‏ای با انتساب متناسب برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه‏ای بود که روایی آن توسط پانل متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تایید شد. تجزیه و تحلیل داده‏ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی توسط نرم‏افزارهای SPSS و LISREL انجام شد. نتایج بررسی چالش‏های تولید برنج ارگانیک از دیدگاه افراد مطالعه شده نشان داد که مهم‏ترین چالش‏ها شامل «پایین بودن سطح مهارت‏های شالیکارن» و «عدم اعطای یارانه به شالیکاران برای کشت ارگانیک» بود. علاوه بر این، تحلیل عاملی اکتشافی چالش‏های تولید برنج ارگانیک را در شش عامل موانع آموزشی، موانع اقتصادی و حمایتی، موانع اجتماعی، موانع انگیزشی، موانع بازاریابی و موانع قانونی و سیاست‏گذاری طبقه‏بندی نمود. همچنین چالش‏های شناسایی شده در این بخش نیز توسط مدلسازی معادلات ساختاری مورد تأیید قرار گرفتند. نتایج این پژوهش می‏تواند به سیاست‏گذاران این حوزه در راستای ترویج رفتاری ایمن در محیط طبیعی کمک شایانی نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات