شناسایی سازه های مؤثر بر نقش گردشگری خوراک در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار جغرافیا، عضو هیات علمی گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

3 استادیار گروه جغرافیای انسانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار گروه جغرافیای انسانی ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

امروزه از گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین گزینه های توسعه در جوامع یاد می‌شود. توسعه گردشگری در مناطق روستایی عنصری اساسی است و یکی از راه های نجات روستاها از فقر، مهاجرت و مشکلات اجتماعی و اقتصادی به شمار می رود. در حال حاضر بین انواع گردشگری روستایی، گردشگری خوراک اهمیت بسیاری پیدا کرده است و سبب بروز تحولات اساسی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، ساختار کالبدی و زیست محیطی روستاها می شود. هدف اصلی این پژوهش تعیین روابط بین نقش مولفه های گردشگری خوراک در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای می باشد. داده های این تحقیق در دو بخش کیفی و کمی طبقه بندی شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه است. جامعه مورد بررسی این تحقیق، خبرگان شامل مدیران و کارشناسان ارشد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران می‌باشند. برای ایجاد مدل نقش گردشگری خوراک بر توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران از روش مدلسازی تفسیری-ساختاری که سازه های آن از طریق روش کیفی و به شیوه تحلیل محتوا شناسایی شد استفاده شده است. در ادامه با استفاده از تحلیل MICMAK میزان اثرگذاری و اثرپذیری متغیرها بر یکدیگر مشخص شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در سطح دهم مدل، سازه "حمایت دولت" قرار گرفته است که زیر بنای مدل می باشد و توسعه پایدار روستاها از این سیاست شروع و به سایر سازه ها سرایت می کند. در نهایت، در سطح اول مدل، سازه "ساختار اجتماعی " قرار دارد که حاصل روابط بین سازه های سطوح ما قبل خود بوده و منتج به توسعه پایدار روستا می شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

امین، معصومه و دادرس، حسن (1394). گردشگری غذا و توسعه پایدار مقصدهای گردشگری (نمونه موردی: استان گیلان). چهارمین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست. https://civilica.com/doc/452844
ایزدی، حسن (1394). گردشگری غذا فرصتی برای توسعه پایدار روستایی در ایران. پژوهش‌های روستایی، 6(1)، 96-65. https://doi.org/10.22059/jrur.2015.54232
جعفری مهرآبادی، مریم؛ اکبری، مجید؛ عطایی، فرزانه و رازقی، فرزانه (1396). مدل یابی ساختاری-تفسیری عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری غذا (نمونه موردی: شهر رشت). مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی (چشم انداز جغرافیایی)، 12(3)، 698-681. https://jshsp.rasht.iau.ir/article_535978.html
حسنی، قاسم (1398). بررسی نگرش گردشگران نسبت به غذاهای محلی بومی در مازندران. برنامه ریزی توسعه گردشگری، 8(2)، 104-91. https://doi.org/10.22080/jtpd.2019.14551.2876
خوشه بست، فرزانه؛ باورصاد شهری پور، سارا و باورصاد شهری پور، خدیجه (1400). بررسی نقش گردشگری غذا در توسعه پایدار گردشگری استان خوزستان شهر آبادان. دومین کنفرانس ملی مدیریت و صنعت گردشگری، تهران، بهمن 1400. https://sid.ir/paper/901746/fa
رکن الدین افتخاری، عبدالرضا؛ قادری، اسماعیل (1381). نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی (نقد و تحلیل چارچوب‌های نظریه‌ای). فصلنامه مدرس، 6(2)، 41-23. https://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-4582-fa.html
زمانی کاسمانی، سپیده؛ وثوقی، لیلا و نجارزاده، محمد (1394). بررسی نقش غذای محلی در توسعه گردشگری با تمرکز بر بازاریابی و توسعه اقتصادی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان، دانشکده گردشگری. https://civilica.com/doc/1636767
سرور، رحیم؛ اکبری، مجید و درویش، بهروز (1396). طراحی مدل توسعه گردشگری غذا در ایران با رویکرد مدل سازی ساختاری-تفسیری. جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیایی ایران)، 15(53)،90-73. https://mag.iga.ir/article_254314.html
گی، چـاک وای. جهـانگردی در چشـم انـداز جـامع. ترجمـه: علی پارسـاییان و سید محمد اعرابـی (1390). تهـران: انتشـارات دفتـر پژوهشهای فرهنگی. https://www.adinehbook.com/gp/product/9646269095
میرتقیان رودسری، سید محمد؛ غریبی، نجمه (1392). گردشگری غذا و توسعه پایدار مقصدهای گردشگری (مطالعه موردی: استان همدان)، دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت گردی ایران زمین، همدان، تیر 1392. https://civilica.com/doc/276670
نیک رفتار، طیبه؛ کریمی زاده، الهه و حسینی، الهه (1397). شناسایی عوامل مؤثر بر گردشگری غذاهای محلی در استان گیلان. گردشگری و توسعه، 7(4)، 133-119. doi:10.22034/JTD.2019.120397.1351
فاضل نیا، غریب؛ شمس الدینی، علی و دهقانی، کیومرث (1392). تحلیلی بر کیفیت مکان در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان ممسنی (مطالعه موردی: بخش دشمن زیاری). کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، 1(2)، 220-195. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2345332.1392.1.2.10.8
Aslimoski, P. Gerasimoski, S. (2012). Food and Nutrition as Tourist Phenomenon, Procedia - Social and Behavioral Sciences. 44, 357 – 362. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.05.039
Azman, M. (2012). Food Tourism in Special Events and Festivals in Appalachian Ohio, Master thesis, Ohio University.
Bolanos, R. Fontela, E. Nenclares, A. Paster, P. (2005). Using interpretive structural modeling in strategic decision making groups. Management Decision, 43)6(, 877−895. https://doi.org/10.1108/00251740510603619
Buczkowska, K. (2014). Local food and beverage products as important tourist souvenirs. Turystyka Kulturowa, 1, 47-58. http://doi.org/bwmeta1.element.desklight-4dc4bde5-f2b8-429e-a75c-92cc5ac2dd04
Dougherty Michael, L. Brown Laura, E. Green Gary,P. (2013). The Social Architectur of Local Food Tourism: Challenges and Opportunitis for Community Economic Development, Journal of Rural Social Sciences, 28)2(, 1–27. https://egrove.olemiss.edu/jrss/vol28/iss2/1
Fountain, J. (2022). The future of food tourism in a post-COVID-19 world: insights from New Zealand: Journal of Tourism Futures, 8)2(, 220-233. https://doi.org/10.1108/JTF-04-2021-0100
Hall, M. Sharples, L. Mitchell, R. Macionis, N. Cambourne, B. (2003). Food tourism around the world: Routledge. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780080477862
Hjalager, M. Richards, G. (2002). Tourism and gastronomy. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203218617
Horng, J. Tsai, Ch. (2012). Culinary Tourism Strategic Development: an Asia-Pacific Perspective, International Journal of Tourism Reserch, 14, 40–55. https://doi.org/10.1002/jtr.834
Londoño,L. (2010). Gastronomy Tourism: An Opportunity for Local Ddevelopment in Catolonia? A Stakeholder Analaysis. http://hdl.handle.net/10419/120176
MAF Achievement Fund. (2009). Sustainable Tourism for Rural Development. Country: Republic of Serbia. http://mdgfund.org/program/sustainabletourismruraldevelopment
Mak, A. H.N, Lumbers, M. Eves, A. Chang, R. C. (2012). Factors influencing tourist food consumption: International Journal of Hospitality Management, 31(3), 928-936. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijhm.2011.10.012
Murray, I. Haraldsdóttirv, L. (2004). Developing a Rural Culinary Tourism Product: Considerations and Resources for Success. http://www.academia.edu/2038965
Norris, M. Winston, N. (2007). Second Homes in Scenic Rural Areas of Ireland: Prelminary Results from a Study a Social, Economic and Enviromental Impacts. Paper Presented at: The European Network For Housing Research (ENHR) International Conference on Sustainable Urban Areas, 25-28 June 2007. http://dx.doi.org/10.1080/09654310903053448
Schlüter, G. (2011). Anthropological Roots of Rural Development: a Culinary Tourism, Case Study in Argentina, Journal Tourismos, 6(3), 77-91. https://doi.org/10.26215/tourismos.v6i3.249
Sims, R. (2009). Food, place and authenticity: local food and the sustainable tourism experience. Journal of Sustainable Tourism, 17(3), 321-336. https://doi.org/10.1080/09669580802359293
Su, M. Wall, G. (2014). Community Participation in tourism at a world heritage site: Mutianyu Great Wall, Beijing, China. International Journal of Tourism Research, 16(2), 146-156. https://doi.org/10.1002/jtr.1909
Yurtseven, R. Ozan, K. (2011). Local Food in Local Menus: The Case of Gokceada, Tourismos, An International Multidisciplinary Journal of Tourism, 6(2), 263-275. https://doi.org/10.26215/tourismos.v6i2.230
Zhang, D. Allagui, A. (2021). "Fundamentals and performance of solar photovoltaic systems", In Design and Performance Optimization of Renewable Energy Systems, Academic Press, 117-129. https://doi.org/10.1016/b978-0-12-821602-6.00009-2

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار