نقش سرمایه اجتماعی در کارکردهای تعاونی تولید روستایی نگین سبز شهرستان چرام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

2 استادیار اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

تعاونی­­های تولید روستایی نقش موثری در بازتولید منافع حاصل از بخش کشاورزی، توسعه مشارکت مردمی، پایین آمدن ریسک سرمایه گذاری و کاهش هزینه‎های دولتی دارد. ایفای چنین نقشی مستلزم توجه به انواع سرمایه‎های موجود در تعاونی‎ها است. از آن­جایی که تعاونی‎های تولید، مکان‎هایی هستند که باید سرشار از روحیه همدلی، یگانگی، اعتماد و مشارکت باشد، توجه به سرمایه اجتماعی در آن از اهمیت ویژه‎ای برخودار است. این تحقیق، با هدف بررسی نقش سرمایه اجتماعی در کارکردهای تعاونی تولید روستایی نگین سبز شهرستان چرام انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق 650 نفر از اعضای تعاونی تولید روستایی نگین سبز شهرستان چرام بوده که 242 نفر آنها بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه‎گیری طبقه‎ای با انتساب متناسب انتخاب شد. روایی پرسشنامه از طریق پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ که مقدار آن 81/0 بود، مورد تایید قرار گرفت. یافته‎های حاصل از تحلیل رگرسیون به روش گام به گام نشان داد که متغیرهای مشارکت، آگاهی و اعتماد اجتماعی در مجموع 2/40 درصد از کارکردهای تعاونی تولید را تبیین می­نماید. بنابراین پیشنهاد می‎شود به منظور ارتقای عملکرد تعاونی تولید روستایی نگین سبز زمینه‎های بهبود و ارتقاء مولفه‎های سرمایه اجتماعی در این تعاونی تولید روستایی فراهم گردد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

آگهی، حسین، حمد حیدری، شکرالله، و لشکری، محمود (1386). ارزیابی مشارکتی تعاونی تولید روستایی با استفاده از رهیافت PRA (مطالعه موردی تعاونی تولیدی فرزیان استان لرستان) جهاد، 277، 83-128. https://ensani.ir/file/download/article/20120426094635-2176-1431.pdf
احمدیان، محمدعلی، و معینی، علیرضا (1394). نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد تعاونی‌ها (مطالعه موردی دهستان بالا ولایت شهرستان کاشمر). مجله علوم جغرافیایی. شماره 22، 1-24. https://geographic.mashhad.iau.ir/article_528088_5564c56f373947bc0fd6ffb1e5810612.pdf  سلامی، عبدالحسین (1385). شرح وظایف ارکان شرکت تعاونی تولید روستایی. معاونت ترویج و نظام بهره برداری.
انواری، ابراهیم، و محمودی، ادریس (1397). تعیین مزیت‌های رقابتی تعاونی‌های تولیدی برای توسعه بازارهای تعاونی در استان خوزستان. تعاون و کشاورزی. 7(28)، 51-71. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_84477_46d839c0c8bb197d6c290e86e26c1b2e.pdf
 باصری، بیژن، صادقی، حسین، و خاکسار، غلامرضا (1389). بررسی عملکرد تعاونی‌های تولید در کشاوزی ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 10(3)، 1-24. https://ensani.ir/file/download/article/20120413172515-5132-1.pdf
بلالی، حمید، موحدی، رضا، و نظری کمرودی، جلال (1396). ارزیابی عوامل اثرگذار در بهبود عملکرد شرکت‌های تعاونی تولید روستایی در شهرستان سوادکوه. پژوهش‌های روستایی. 4(32)، 577-590. https://jrur.ut.ac.ir/article_64050_d49982f0dd312593a95104b9b5189158.pdf?lang=en
پزشکی راد، غلامرضا، و کیانی مهر، حمید (1380). نقش شرکت‌های تعاونی تولید روستایی در بهبود وضعیت فنی و اقتصادی کشاورزان گندمکار شهرستان سبزوار. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. شماره 34، 362-343. https://ensani.ir/file/download/article/20101025162833-54713803401.pdf
کریمی، شهین تاج، کرمی، آیت الله، و علی پناهیان، فاطمه (1401). بررسی نقش سرمایه اجتماعی در موفقیت تعاونی تولیدی زنان شهرستان دنا. تعاون و کشاورزی. 11(44)، 42-55. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_166643_56b3263dc807c7ce1e2ab852b4bd092a.pdf
حاجی، لطیف، چیذری، محمد، و چوبچیان، شهلا (1395). تحلیل ساختاری عوامل مؤثر بر توسعه پایدار تعاونی‌های تولید کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان نقده. پژوهش‌های روستایی. 7(1)، 195-216. https://jrur.ut.ac.ir/article_58392_b33b9dece77bfededda479fd497ece5b.pdf?lang=en
رحمانی، محمود، و کاووسی، اسماعیل (1387). اندازه‌گیری و مقایسه سرمایه اجتماعی در بخش‌های دولتی و خصوصی. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
علی زاده، مریم، و عمانی، احمدرضا (1392). تحلیل نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد غیر مالی تعاونی‌های تولید استان خوزستان. تعاون و کشاورزی، 2(7)، 55-77. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_8824_cf5e232e509d3b2e5926c52f64f37e32.pdf
عموبیگی، علیرضا و حیاتی، داریوش (1393). سازه‌های مؤثر بر سرمایه اجتماعی درونگروهی ) مطالعه موردی: تعاونی‌های طرح مدیریت جامع منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس). علوم و مهندسی آبخیزداری ایران. 8(24)، 47-56.
فیض آبادی، هدیه (1385). نقش کارآفرینی، به کارگیری اصول تعاون و ارتباط آن با موفقیت تعاونی‌ها. پروژه تحقیقاتی اداره تعاون خراسان شمالی.
گرجی کرسامی، علی، و بابایی کارنامی، علی (1396). بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر مشارکت کشاورزان در تعاونی‌های تولیدی کشاورزی چهاردانگه ساری. تعاون و کشاورزی، 6(24)، 129-150. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_58537_48e4122ff33b292047374fd09f7c301f.pdf
محمدزاده چالی، محبوبه، شریف زاده، محمد شریف، عبدالله زاده، غلامحسین، و کوسه غراوی، یازمرداد (1396). بررسی کارکرد اتحادیة تعاونی‌های مرتعداری در استان گلستان. تعاون و کشاورزی. 4(16)، 75-101. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_15596_7ce0df6d41cb56489d10a9e7dfa748c6.pdf
نکویی نائینی، سید علی، قنبری، یوسف، برقی، حمید، و علی زاده، نادر (1395). بررسی تأثیر مشارکت اجتماعی جامعه روستایی بر موفقیت تعاونی‌های تولید روستایی مطالعه موردی شهرستان اصفهان. روستا و توسعه. 19(3)، 121-138. http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_59473_9755f8cf7f9bfee7a663b5d9ae3a8a61.pdf
هادیزاده بزاز، مریم، شایان، حمید، بوذرجمهری، خدیجه، و نوغانی دخت بهمنی، محسن (1392). سنجش و ارزیابی عوامل مؤثر در بهبود عملکرد تعاونیهای تولید روستایی مورد: استان خراسان رضوی. اقتصاد فضا و توسعه روستایی.2(4)، 120-136. https://ensani.ir/file/download/article/20170211121928-10085-47.pdf
Beverland, M. (2007). Can cooperative brand? Exploring the interplay between cooperative structure and sustained brand marketing success. Food policy. 32(4), 480- 493. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2006.10.004
Feng, L., Friis, A. & Nilsson, J. (2016). Social Capital among Members in Grain Marketing Cooperatives of Different Sizes. Agribusiness, 32(1), 113-126. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/agr.21427
Jha, A. & Chen, Y. (2015). Audit Fees and Social Capital. The Accounting Review, 90(2), 611-639. https://doi.org/10.2308/accr-50878
Kustepeli, Y., Gulcan, Y., Yercan, M., and Yildrim, B. (2023). The role of agricultural development cooperatives in establishing social capital. The annual regional science.70, 681-704. https://doi.org/10.1007/s00168-019-00965-4
Lianga, Q., Huangb, Z., Lu, H. and Wang, X. (2015). Social Capital, Member Participation, and Cooperative Performance: Evidence from China’s Zhejiang. International Food and Agribusiness Management Review. 18(1): 49-78. https://ageconsearch.umn.edu/record/197768
XiangyuGuo, M. (2010). Study of function of agricultural cooperative in food safety. Agriculture and agricultural procedia. 1,447-482. https://doi.org/10.1016/j.aaspro.2010.09.060 
Novkovic, S. (2008). Defining the cooperative difference. The journal of socio economic, 37(6), 2168-2177. https://doi.org/10.1016/j.socec.2008.02.009
Zhen, L. & Routry, J. (2005). Operational indicator for measuring agricultural sustainability in developing countries. Environmental management, 32(1), 34-46. https://doi.org/10.1007/s00267-003-2881-1

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار