عوامل مؤثر در افزایش میزان مشارکت زنان در اقتصاد روستاهای شهرستان شفت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

2 استاد گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت ، ایران

3 استادیار گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی ، رشت، ایران

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش مشارکت زنان در اقتصادروستایی شهرستان شفت است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری پژوهش نیز 66 نفر از دهیاران و افراد ساکن در روستاهای مختلف این شهرستان بوده است. روایی گویه‌ها توسط افراد متخصص مورد تایید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب برای نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید برابر با 841/0، 837/0، 871/0 و 78/0 و در حد خوب و قابل قبول به دست آمد. سپس با استفاده از تحلیل عاملی به روش مولفه‌های مبنا (PCA)، گویه‌های مورد نظر گروه‌بندی و مولفه‌های مهم نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید شناسایی و به ترتیب برای هر کدام 3، 1، 2 و 1 مولفه تعیین شد. به طوری که سهم واریانس مولفه اول تا سوم نقاط فرصت برابر با 05/31، 33/22 و 564/13، سهم واریانس تنها مولفه نقاط ضعف برابر با 154/59، سهم واریانس مولفه اول و دوم نقاط فرصت برابربا 316/32 و 964/29 و در نهایت واریانس تک مولفه نقاط تهدید برابر با 537/70 محاسبه و در مجموع واریانس کل تبیین شده برای نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید برابر با 943/66، 154/59، 281/62 و 537/70 به دست آمد. نتایج نشان داد که عوامل قوت مشارکت زنان نیز به ترتیب اولویت شامل "بستر‌فرهنگی‌مناسب، تامین‌مالی و‌ نقش‌مشارکت زنان در‌ توسعه پایدار"، "اشتغال زنان دربخش‌کشاورزی و صنایع مربوط به آن در راستای توسعه‌گردشگری و حفظ محیط زیست روستاها" و "جاذبه‌های گردشگری و فروش صنایع دستی"، تنها مولفه نقاط ضعف نیز "نبود آموزش و امکانات فنی جهت افزایش تولید صنایع دستی و عدم تامین مالی، ضعف فرهنگی و ناچیز انگاشتن مشارکت زنان"، مولفه اول و دوم نقاط فرصت نیز "تولیدمازاد، حمایت دولت اززنان و ایجاد تشکل‌ها و تعاونی ها و افزایش سطح سوادآموزی" و " اشتغال درکنار مردان، توسعه اگروتوریسم، ایجاد بازارچه‌های محلی و بنگاه‌های اقتصادی و کارگاه‌ها، تامین مالی" و تک مولفه نقاط تهدیدنیز "موانع فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی" هستند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

آگهی، حسین، حمد حیدری، شکرالله، و لشکری، محمود (1386). ارزیابی مشارکتی تعاونی تولید روستایی با استفاده از رهیافت PRA (مطالعه موردی تعاونی تولیدی فرزیان استان لرستان) جهاد، 277، 83-128. https://ensani.ir/file/download/article/20120426094635-2176-1431.pdf
احمدیان، محمدعلی، و معینی، علیرضا (1394). نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد تعاونی‌ها (مطالعه موردی دهستان بالا ولایت شهرستان کاشمر). مجله علوم جغرافیایی. 22، 1-24. https://geographic.mashhad.iau.ir/article_528088_5564c56f373947bc0fd6ffb1e5810612.pdf  سلامی، عبدالحسین (1385). شرح وظایف ارکان شرکت تعاونی تولید روستایی. معاونت ترویج و نظام بهره برداری.
انواری، ابراهیم، و محمودی، ادریس (1397). تعیین مزیت‌های رقابتی تعاونی‌های تولیدی برای توسعه بازارهای تعاونی در استان خوزستان. تعاون و کشاورزی. 7(28)، 51-71. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_84477_46d839c0c8bb197d6c290e86e26c1b2e.pdf
 باصری، بیژن، صادقی، حسین، و خاکسار، غلامرضا (1389). بررسی عملکرد تعاونی‌های تولید در کشاوزی ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 10(3)، 1-24. https://ensani.ir/file/download/article/20120413172515-5132-1.pdf
بلالی، حمید، موحدی، رضا، و نظری کمرودی، جلال (1396). ارزیابی عوامل اثرگذار در بهبود عملکرد شرکت‌های تعاونی تولید روستایی در شهرستان سوادکوه. پژوهش‌های روستایی. 4(32)، 577-590. https://jrur.ut.ac.ir/article_64050_d49982f0dd312593a95104b9b5189158.pdf?lang=en
پزشکی راد، غلامرضا، و کیانی مهر، حمید (1380). نقش شرکت‌های تعاونی تولید روستایی در بهبود وضعیت فنی و اقتصادی کشاورزان گندمکار شهرستان سبزوار. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. 34، 362-343. https://ensani.ir/file/download/article/20101025162833-54713803401.pdf
کریمی، شهین تاج، کرمی، آیت الله، و علی پناهیان، فاطمه (1401). بررسی نقش سرمایه اجتماعی در موفقیت تعاونی تولیدی زنان شهرستان دنا. تعاون و کشاورزی. 11(44)، 42-55. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_166643_56b3263dc807c7ce1e2ab852b4bd092a.pdf
حاجی، لطیف، چیذری، محمد، و چوبچیان، شهلا (1395). تحلیل ساختاری عوامل مؤثر بر توسعه پایدار تعاونی‌های تولید کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان نقده. پژوهش‌های روستایی. 7(1)، 195-216. https://jrur.ut.ac.ir/article_58392_b33b9dece77bfededda479fd497ece5b.pdf?lang=en
رحمانی، محمود، و کاووسی، اسماعیل (1387). اندازه‌گیری و مقایسه سرمایه اجتماعی در بخش‌های دولتی و خصوصی. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
علی زاده، مریم، و عمانی، احمدرضا (1392). تحلیل نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد غیر مالی تعاونی‌های تولید استان خوزستان. تعاون و کشاورزی، 2(7)، 55-77. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_8824_cf5e232e509d3b2e5926c52f64f37e32.pdf
عموبیگی، علیرضا و حیاتی، داریوش (1393). سازه‌های مؤثر بر سرمایه اجتماعی درونگروهی ) مطالعه موردی: تعاونی‌های طرح مدیریت جامع منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس). علوم و مهندسی آبخیزداری ایران. 8(24)، 47-56.
فیض آبادی، هدیه (1385). نقش کارآفرینی، به کارگیری اصول تعاون و ارتباط آن با موفقیت تعاونی‌ها. پروژه تحقیقاتی اداره تعاون خراسان شمالی.
گرجی کرسامی، علی، و بابایی کارنامی، علی (1396). بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر مشارکت کشاورزان در تعاونی‌های تولیدی کشاورزی چهاردانگه ساری. تعاون و کشاورزی، 6(24)، 129-150. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_58537_48e4122ff33b292047374fd09f7c301f.pdf
محمدزاده چالی، محبوبه، شریف زاده، محمد شریف، عبدالله زاده، غلامحسین، و کوسه غراوی، یازمرداد (1396). بررسی کارکرد اتحادیة تعاونی‌های مرتعداری در استان گلستان. تعاون و کشاورزی. 4(16)، 75-101. https://ajcoop.mcls.gov.ir/article_15596_7ce0df6d41cb56489d10a9e7dfa748c6.pdf
نکویی نائینی، سید علی، قنبری، یوسف، برقی، حمید، و علی زاده، نادر (1395). بررسی تأثیر مشارکت اجتماعی جامعه روستایی بر موفقیت تعاونی‌های تولید روستایی مطالعه موردی شهرستان اصفهان. روستا و توسعه. 19(3)، 121-138. http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_59473_9755f8cf7f9bfee7a663b5d9ae3a8a61.pdf
هادیزاده بزاز، مریم، شایان، حمید، بوذرجمهری، خدیجه، و نوغانی دخت بهمنی، محسن (1392). سنجش و ارزیابی عوامل مؤثر در بهبود عملکرد تعاونیهای تولید روستایی مورد: استان خراسان رضوی. اقتصاد فضا و توسعه روستایی.2(4)، 120-136. https://ensani.ir/file/download/article/20170211121928-10085-47.pdf
Beverland, M. (2007). Can cooperative brand? Exploring the interplay between cooperative structure and sustained brand marketing success. Food policy. 32(4), 480- 493. https://doi.org/10.1016/j.foodpol.2006.10.004
Feng, L., Friis, A. & Nilsson, J. (2016). Social Capital among Members in Grain Marketing Cooperatives of Different Sizes. Agribusiness, 32(1), 113-126. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/agr.21427
Jha, A. & Chen, Y. (2015). Audit Fees and Social Capital. The Accounting Review, 90(2), 611-639. https://doi.org/10.2308/accr-50878
Kustepeli, Y., Gulcan, Y., Yercan, M., and Yildrim, B. (2023). The role of agricultural development cooperatives in establishing social capital. The annual regional science.70, 681-704. https://doi.org/10.1007/s00168-019-00965-4
Lianga, Q., Huangb, Z., Lu, H. and Wang, X. (2015). Social Capital, Member Participation, and Cooperative Performance: Evidence from China’s Zhejiang. International Food and Agribusiness Management Review. 18(1): 49-78. https://ageconsearch.umn.edu/record/197768
XiangyuGuo, M. (2010). Study of function of agricultural cooperative in food safety. Agriculture and agricultural procedia. 1,447-482. https://doi.org/10.1016/j.aaspro.2010.09.060 
Novkovic, S. (2008). Defining the cooperative difference. The journal of socio economic, 37(6), 2168-2177. https://doi.org/10.1016/j.socec.2008.02.009
Zhen, L. & Routry, J. (2005). Operational indicator for measuring agricultural sustainability in developing countries. Environmental management, 32(1), 34-46. https://doi.org/10.1007/s00267-003-2881-1
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار