ارزیابی عدالت فضایی در پرداخت تسهیلات اشتغال‌زایی روستایی (نمونه موردی : شهرستان‌های استان لرستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکترای گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی،دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

شناخت توزیع فضایی تسهیلات اشتغالزایی در نواحی روستایی کشور و از طرف دیگر برنامه‌ریزی آینده براساس آن، راهی است برای توسعه اقتصادی روستاها که نتیجه آن شکوفایی اقتصاد کشور خواهدبود. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی عدالت فضایی در توزیع تسهیلات و روند ایجاد اشتغال‌ در بخش‌ها و گروه‌های عمده فعالیت‌های اقتصادی و پراکنش فضایی آن در نواحی روستایی استان لرستان به تفکیک شهرستان است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و براساس طرح تحقیق توصیفی- تحلیلی است. داده‌های پژوهش از نوع داده‌های ثانویه بوده و از مراجع رسمی کشور (معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغالزایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در آبان سال 1400) جمع آوری شده است. داده‌های پژوهش با استفاده از ابزارها و مدل‌های فضایی در نرم افزارهای اکسل و سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در تسهیلات اشتغالزایی روستایی در سطح شهرستان‌های استان لرستان عدالت فضایی رعایت نشده است و تناسب بین نرخ بیکاری نواحی روستایی شهرستان‌ها و تسهیلات اشتغالزایی ارتباط مستقیم وجود ندارد و بیشتر شهرستان‌های همجوار به مرکز استان از این تسهیلات برخوردار بوده‌اند. همچنین بین ظرفیت محیطی شهرستان‌ها و رسته‌های شغلی که تسهیلات اشتغالزایی دریافت کرده‌اند تا حد زیادی همبستگی وجود دارد و از این منظر عدالت فضایی در بین شهرستان‌ها رعایت شده است.

 

کلیدواژه‌ها

مراجع

باقری، اشرف السادات (1375). نقش شهرهای میانی در توسعه ناحیه‌ای، رساله دکترا. دانشگاه تربیت‌مدرس.
پادروندی، بهزاد (1392). بررسی و سطح‌بندی وضعیت پایداری توسعه در شهرستان‌های استان لرستان، پایان نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی.
پاسبان، فاطمه (1386). ارزیابی عملکرد صندوق توسعه اشتغال روستایی در ایجاد فرصت‌های شغلی در استان خراسان، ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد. https://civilica.com/doc/46930
حسین زاده دلیر، کریم (1382). برنامه ریزی ناحیه‌ای، انتشارات سمت، تهران.
روستایی، شهریور، بابایی، الی ناز و کاملی فر، زهرا (1392). ارزیابی عدالت فضایی در پراکنش خدمات‌شهری. مطالعه موردی کلان‌شهر تبریز. آمایش جغرافیایی فضا. 3(10)،  101-82. https://gps.gu.ac.ir/article_7385.html
رهنما، محمدرحیم و ذبیحی، جواد (1390). تحلیل توزیع تسهیلات عمومی شهری در راستای عدالت فضایی با مدل یکپارچه دسترسی در مشهد. جغرافیا و توسعه. 9(23)، 26-5. https://doi.org/10.22111/GDIJ.2011.543
ریاحی، وحید و نصیری زارع، سعید (1399). تحلیل فضایی طرح‌های اشتغالزایی روستایی(مطالعه موردی: نواحی روستایی شهرستان طارم)، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی. 15(3)، 840-827. https://sanad.iau.ir/journal/jshsp/Article/674110?jid=674110
زیاری، کرامت الله (1383). مکتب‌ها نظریه‌ها و مدل‌های برنامه‌ریزی منطقه‌ای، انتشارات دانشگاه یزد.
ضرابی، اصغر و موسوی، میرنجف (1388‌). بررسی کارکرد شهرهای کوچک در نظام شهری و توسعه منطقه‌ای(مطالعه موردی: استان یزد). جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 20(2)، 18-1. https://journals.ui.ac.ir/article_18434.html
عبدی، عرفان، تقدیسی، احمد و توکلی، جعفر (1398). بررسی اثر اعتبارات خرد دولتی بر کارآفرینی و توسعه پایدار روستایی شهرستان جوانرود، برنامه‌ریزی رفاه توسعه اجتماعی، 10(40)، 216-177. https://doi.org/10.22054/qjsd.2019.11190
عزیزیان، محمدصادق و دانا سالم، محمد و ابراهیمی، سیدعلیرضا (1391). کارآفرینی راهکاری جهت توسعه اشتغالزایی روستایی کشور،همایش ملی توسعه روستایی،رشت،https://civilica.com/doc/270170
عنابستانی، علی‌اکبر، معینی، علیرضا و فعال جلالی، امین (1400). تحلیل فضایی اشتغالزایی و فعالیت اعتبارات کارآفرینی روستایی در استان خراسان‌رضوی، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 10(35)،68-43. http://serd.khu.ac.ir/article-1-3668-fa.html
فرجی سبکبار، حسنعلی، نادر ملایی و بهرام هاجری (1394). تحلیل فضایی الگوی اشتغال در بخش‌های عمده فعالیت نواحی روستایی ایران. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4(11)، 14-1.  http://serd.khu.ac.ir/article-1-2235-fa.html
فطرس، محمدحسن و بهشتی‌فر، محمود (1385) تعیین سطح توسعه‌یافتگی استان‌های کشور و نابرابری بین آنها طی سال‌های 1373 و 1383. نامه مفید، 57، 122- 101. https://ensani.ir/file/download/article/20101127121336-nmo057pdf101.pdf
قادر مرزی، حامد، (1394)، برنامه‌ریزی راهبردی توسعه اشتغال در نواحی روستایی شهرستان جوانرود، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4(1)، 130-109. https://doi.org/10.18869/acadpub.serd.4.11.109
محمدیاری، فاطمه، توکلی، مرتضی و اقدر، حسین (1395). ارزیابی و پهنه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی مناطق مهران و دهلران از لحاظ کشاورزی با روش‌های زمین‌آمار. علوم و مهندسی آبیاری، 39(4)، 83-71. https://doi.org/10.22055/jise.2016.12497
منصوری، محمد (1375)، درجه توسعه یافتگی شهرستان‌های استان تهران، پایان نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تهران، تهران.
میسرا، آر. پی. (1368)، توسعه منطقه‌ای روش‌های نو، ترجمه عباس مخبر، سازمان برنامه و بودجه، تهران.
 
References
Abdi, E., Taghdisi, A. & Tavakoli, J. (2019). Assessing the Impact of Government’s Microfinance on the Entrepreneurship and Sustainable Rural Development of Javanrud. Social Development & Welfare Planning, 10(40), 177-216. https://doi.org/10.22054/qjsd.2019.11190 [In Persian]
Alexander, E. R., (2006), Evaluation in planning: Evolution and Prospects, Ashgate publishing.
Anabestani A, Moieni A, Fa'al Jalali A. (2021). Spatial Analysis of Job Creation and Rural Entrepreneurship Credits in Khorasan Razavi Province. Space Economy and Rural Development. 10 (35), 43-68. http://serd.khu.ac.ir/article-1-3668-fa.html [In Persian]
Atieno, R. (2001). Formal and informal institutions’ lending policies and access to credit by small-scale enterprises in Kenya: An empirical assessment. Nairobi, Kenya: The African Economic Research Consortium. http://www.aercafrica.org/documents/RP111.pdf
Azizian, M. S., Dana Salam, M. and Ebrahimi, S. A. (2012). Entrepreneurship as a solution for rural employment development in the country, National Conference on Rural Development, Rasht, https://civilica.com/doc/270170 [In Persian]
Bagheri, A. (1996). The role of intermediate cities in regional development (Doctoral dissertation). Tarbiat Modares University. [In Persian]
Chowdhury, T.A. & Chowdhury, S.S. (2011), Performance Evaluation of Agricultural Banks in Bangladesh, International Journal of Business and Management. 6(4), 75-90. http://dx.doi.org/10.5539/ijbm.v6n4p75
Faraji Sabokbar H, Molaee N, Hajari B. Spatial Analysis of Employment Model in Major Sectors of Activities of Iran Rural Areas. Space Economy and Rural Development. 4 (11).1-14. http://serd.khu.ac.ir/article-1-2235-fa.html [In Persian]
Fatres, M. H., & Beheshti-Far, M. (2006). Determining the level of development of the provinces of the country and the inequality between them during the years 1994 and 2004. Nameh-ye Mofid, 57, 101-122. https://ensani.ir/file/download/article/20101127121336-nmo057pdf101.pdf [In Persian]
Ghadermarzi H. (2015). Employment Strategic Planning in Rural Area of Javanrood. Space Economy and Rural Development. 4 (11), 109-130. https://doi.org/10.18869/acadpub.serd.4.11.109 [In Persian]
Hosseinzadeh Delir, K. (2003). Regional planning. Samt Publications, Tehran. [In Persian]
Liao, Chin-Hsien, Chang Hsueh-Sheng, Ko-Wan Tsou. (2009) Explore the spatial equity of urban public facility allocation based on sustainable development, Real Corp. http://www.corp.a(pp.:135-144
Makombe, A.M. Temba, E and Kihomb, A.R (2001). Credit schemes and women empowerment for poverty alleviation: The case of Tanga Region, Tanzania. Research Report, 99(1), 19-30.
Mansouri, M. (1996). The degree of development of the counties of Tehran province (Master's thesis). University of Tehran, Tehran. [In Persian]
Misra, R. P. (1989). New methods of regional development (Translated by A. Mokhber). Organization for Planning and Budget, Tehran. [In Persian]
Mohammad Yari, F., Tvakoli, M., & Aghdar, H. (2016). Assessment and Zoning of Groundwater Quality in Agricultural Areas of Mehran and Dehloran with Geostatistical Methods. Irrigation Sciences and Engineering, 39(4), 71-83. doi: 10.22055/jise.2016.12497 [In Persian]
Padroondi, B. (2013). Examining and ranking the sustainability development status in the counties of Lorestan province (Master's thesis). Mohaghegh Ardabili University. [In Persian]
Parham S, (1996), Organization for Economic Cooperation and Development, Innovative Policies for Sustainable Urban Development, OECD Publishing.
Pasbaan, F. (2007). Evaluating the performance of the Rural Employment Development Fund in creating job opportunities in Khorasan province, Sixth Iranian Agricultural Economics Conference, Iranian Agricultural Economics Association, Ferdowsi University of Mashhad. https://civilica.com/doc/46930 [In Persian]
Philippopoulos-Mihalopoulos, A. (2010) Spatial justice: law and the geography of withdrawal. International Journal of Law in Context. 6(3), 201-2016. https://doi.org/10.1017/S174455231000011X
Rahnama, M. R. and Zabihee, J. (2011). Analysis of the distribution of urban public facilities towards spatial justice using the integrated accessibility model in Mashhad. Geography and Development. 9(23), 5-26. https://doi.org/10.22111/GDIJ.2011.543 [In Persian]
Riahi, V. and Nasiri Zare, S. (2020). Spatial analysis of rural employment generation projects (Case study: rural areas of Tarom county), Journal of Studies of Human Settlements Planning. 15(3), 827-840. https://sanad.iau.ir/journal/jshsp/Article/674110?jid=674110 [In Persian]
Rostaee, S., Babaei, E., & Kamelifar, Z. (2014). The Assessment of Spatial Justice in the Distribution of Urban Services. Case Study: Tabriz Metropolis. Geographical Planning of Space, 3(10), 82-101. https://gps.gu.ac.ir/article_7385.html?lang=en [In Persian]
Saxena, S. (2012). Problems Faced By Rural Entrepreneurs and Remedies to Solve It. IOSR Journal of Business and Management. 3(1), 23-29. http://dx.doi.org/10.9790/487X-0312329
Soja, E.W. (2009). the city and spatial justice. Justice spatiale / Spatial Justice, 01, pp.1-9. Retrieved 2015, from www.jssj.org.
Szerb, L., Lafuente, E., Horváth, K., & Páger, B. (2018). The relevance of quantity and quality entrepreneurship for regional performance: the moderating role of the entrepreneurial ecosystem. Regional Studies, 53(9), 1308–1320. https://doi.org/10.1080/00343404.2018.1510481
Tsou, K. W., Hung, Y. T., & Chang, Y. L. (2005). An accessibility-based integrated measure of relative spatial equity in urban public facilities. Cities, 22(6), 424-435. https://doi.org/10.1016/j.cities.2005.07.004
www.esri.com
Zarrabi, A., & Mousavi, M. (2009). Investigating the function of small towns in the urban system and regional development (Case study: Yazd Province). Geography and Environmental Planning, 20(2), 1-18. https://journals.ui.ac.ir/article_18434.html [In Persian]
Ziari, K. (2004). Schools, theories, and models of regional planning. Yazd University Press. [In Persian]
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار