تحلیل اثر اندازه بهینه دولت بر اشتغال بخش کشاورزی در اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصادگرایش تجارت بین الملل، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

3 استاد گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد ،دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

چکیده

تعیین میزان رشد بهینه مخارج و اندازه دولت و اثر آن برمتغیرهای کلان اقتصادی یکی از موضوعات مهم در حوزه اقتصاد بخش عمومی می باشد . افزایش مخارج دولت برمتغیر های اقتصادی تاثیر گذار بوده و می تواند منجر به افزایش تولید و اشتغال گرددد.هدف این نحقیق بررسی عوامل موثر بر اندازه بهینه دولت در اقتصاد ایران و اثر ان براشتغال بخش کشاورزی می باشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش کنترل بهینه پویا نرخ رشد بهینه برای اندازه دولت براورد گردید. در ادامه اثر اندازه بهینه دولت بر اشتغال بخش کشاورزی با روشARDL و استفاده از نرم افزار Eviews مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از براورد معادله نشان می دهد در وضعیت موجود روند مخارج دولت ، متغیر اندازه دولت هم درکوتاه مدت و هم در بلند مدت اثر منفی و معنادار براشتغال بخش کشاورزی داشته است . اما اثر اندازه دولت در حالت بهینه ، اثر مثبت بر اشتغال بخش کشاورزی می باشد .به عبارتی حرکت به سمت اندازه بهینه دولت دراقتصاد ایران اثر گذاری بیشتری بر اشتغال بخش کشاورزی خواهد داشت . بنا براین باید دراعمال سیاست مالی موضوع بهبنگی در سیاستگذاری مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


آلفا. سی.چیانگ (1394). اصول بهینه یابی پویا. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. ترجمه عباس شاکری و فریدون اهرابی
اخباری، محمد و زیدی زاده، سمیرا (1390). برآورد اندازه بهینه دولت در اقتصاد ایران با استفاده از تخمین منحنی آرمی. فصلنامه روند پژوهش‌های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره ۶، ص 81-112.
اشرفی پور، محمد علی (1392). آثار سیاست مالی بر مصرف بخش خصوصی در ایران. مجله اقتصادی، دوره 13، شماره 7 و 8، ص 51-72.
افضلیان، ضحی.؛ توتونچی، جلیل و طباطبایی نسب، زهره (1393). بررسی رابطه سیاست‌های مالی (مالیات و مخارج دولت) و اشتغال. دومین کنفرانس ملی پویایی مدیریت، توسعه‌ی اقتصادی و مدیریت مالی، شیراز.
امامی میبدی، مریم وعلیمرادی ریزی، محمد (1388). تأثیر ابزارهای پولی و مالی بر تقاضای نیروی کار. اولین همایش ملی اقتصاد، دانشگاه ازاد اسلامی واحد خمینی شهر، اصفهان.
بازمحمدی، حسین و چشمی، اکبر (1385). اندازه دولت در اقتصاد ایران. مجموعه پژوهشهای اقتصادی، شماره 29، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
بانک مرکزی ایران. گزارش اقتصادی سالهای مختلف. داده‌های سری زمانی
پژویان، جمشید (1383). مالیه عمومی و تعیین خط مشی دولتها. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ هفدهم
پورکاظمی، محمدحسین و لطفی، احمد (1390). شبیه سازی رشد اقتصادی ایران با استفاده از مدل رشد اوزاوا – لوکاس با به کارگیری کنترل بهینه‌ی پویا. فصلنامه اقتصاد مقداری ) بررسی‌های اقتصادی سابق)، دوره 8، شماره، (پیاپی 28)، ص 147-172.
دشتبان فاروجی، مجید و جباری، امیر (1395). سیاست پولی و مالی بهینه در ایران براساس الگوی نسلهای همپوشان. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال بیست و چهارم، شماره 77، ص 37-62.
رازینی، ابراهیم علی؛ سوری، امیررضا و تشکینی، احمد (1389). بیکاری و اندازه دولت، آیا رابطه قابل قبولی وجود دارد؟.، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال یازدهم، شماره دوم، ص 35-57.
رجبی، مصطفی؛ رنجبر، همایون و تدین، فوژان (1388). کاربرد نظریه کنترل بهینه در تعیین مسیر بهینه حجم تقدینگی ایران. فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 3، شماره 9، ص 70-84.
رزمی، سید محمد جواد؛ شهرکی، سارا و کلایی، محمد رضا (1389). بررسی رابطه بین تجارت بین الملل و رشد اقتصادی با استفاده از شاخص حکمرانی خوب. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 59، ص 137-162.
رضا قلی زاده، مهدیه (1394). ارزیابی اثرات سیاست‌های مالی دولت از مسیر تغییر در درآمدهای مالیاتی بر اشتغال در ایران. پژوهشنامه اقتصاد و کسب‌وکار، سال پنجم، شماره نهم، ص 39-50.
زارع مهرجردی، محمدرضا؛ ضیاءآبادی، مریم و جلائی، سید عبدالمجید (1389). تأثیر آزادسازی تجاری و اندازه‌ی دولت بر اشتغال بخش کشاورزی ایران. اقتصاد کشاورزی، جلد 4، شماره 4، ص 65-79.
زراء نژاد، منصور و حسین پور، عبدالکریم (1393). اثر اندازه دولت بر روی نرخ بیکاری در ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال شانزدهم، شماره اول، ص 191-209.
زراء نژاد، منصورومنتظرحجت.، امیرحسین (1383). تخمین و تحلیل تابع تقاضا برای نیروی کاردر استان خوزستان. پژوهشنامه‌ی علوم انسانی و اجتماعی، سال چهارم، شماره پانزدهم، ص 60-78.
رضایی، ابراهیم و ملأ ابراهیمی، احمد (1396). تأثیر سیاست‌های مالیاتی بر پویایی‌های رشد، سرمایه و مصرف، بر پایه یک مدل رشد بهینه مورد مطالعه: ایران و گروهی از کشورهای شرق آسیا. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ) رشد و توسعه پایدار)، سال 17، شماره 1، ص 73-94.
حیدری، حسن و ملأ بهرامی، احمد (1395). تأثیر شوکهای اعتباری بر پویایی متغیرهای عمده مالی و کلان اقتصادی ایران در قالب یک مدل DSGE. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال 24، شماره 80، ص 85-118.
خلیلی عراقی، سید منصور؛ شکوری گنجوی، حامد و زنگنه، محمد (1388). تعیین قاعدة بهینة سیاست پولی در اقتصاد ایران با استفاده از تئوری کنترل بهینه. تحقیقات اقتصادی، شماره 88، دوره 4، شماره 3، ص 1-25.
جهانگرد، فاطمه (1386). مطالعه رابطه تولید و اشتغال و برآورد نرخ بهینه اشتغال در بخش‌های اقتصادی. معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال، وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی.
طاهری، فرزانه؛ محمدی، حمید و موسوی، سید نعمت ا...(1387). تحلیل آثار افزایش مخارج دولت بر متغیرهای کلان بخش کشاورزی و اقتصاد ایران: تحلیلی در چارچوب تعادل عمومی. فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، سال 16، شماره 47، ص 97-122.
عباسیان، عزت ا..؛ خاتمی، طیبه و آزادواری، مهدی (1392). اعمال سیاست مالی بهینه در ایران در چارچوب برنامه ریزی پویا و در افق 1404. پژوهشنامه مالیات، شماره نوزدهم، مسلسل 67، ص 33-54.
علی پور، بهزاد؛ پدرام، مهدی و مجدمی، سهیلا (1392). بررسی تاثیرکوتاه مدت و بلندمدت اندازه دولت بررشد اشتغال ایران طی سالهای 90-1350. پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال چهارم، شماره 14، ص 83-74.
علی پور، بهزاد؛ پدرام، مهدی و اقبالی، علیرضا، ومجدمی، سهیلا (1395). رابطه بین اندازه دولت و نرخ بیکاری در دو گروه کشورهای عضو Mena و کشورهای عضو OECD. مجله اقتصادی، شماره 11 و 12، ص 39-64.
غفاری، هادی؛ پورکاظمی، محمد حسین وخدادادکاشی، فرهاد و یونسی، علی (1394). نرخ بهینه مالیات به‌عنوان ابزار سیاست مالی: رهیافت تئوری کنترل بهینه پویا. پژوهشنامه مالیات، شماره بیست و نهم (مسلسل 77، ص 33-66.
غفاری، هادی؛ صفایی شکیب، علی و موسیوند، مریم (1395). نرخ بیکاری بهینه در ایران: رویکرد بهینه یابی پویا. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال ششم، شماره 23، ص 117-136.
غلامی، الهام و هژبرکیانی، کامبیز (1395). بررسی کارایی سیاستهای مالی انبساطی در ایران: مقایسه تطبیقی الگوی VAR خطی و آستانه‌ای. فصلنامه اقتصاد مالی، سال 10، شماره 35، ص 1 -.25
فلاحی، فیروز و منتظری شورکچالی، جلال (1393). اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران: آزمون وجود منحنی آرمی با استفاده از مدل رگرسیون انتقال ملایم. فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، سال بیست و دوم، شماره 69. ص 131-150.
کمیجانی، اکبر؛ هژبرکیانی، کامبیز وحق شناس. هادی (1392). بررسی تأثیر اندازه و کیفیت دولت بر رشد اقتصادی در ایران به روش همجمعی ARDL"، فصلنامه اقتصاد کاربردی، سال چهارم، پاییز 93، ص 49-60.
کیارسی، مهراب؛ دلالی اصفهانی، رحیم و طیبی، سید کمیل (1389). تعیین نرخ بهینه مالیات و مخارج دولتی در چارچوب الگوی رشد درونزا- مورد ایران. مطالعات اقتصاد بین الملل، سال 21، شماره 2، ص 43-62.
محمد زاده، رؤیا؛ زیبایی، منصور و بخشوده، محمد (1386). بررسی اندازه بهینه دولت در کشورهای منتخب با تأکید بر بخش کشاورزی. اقتصادکشاورزی و توسعه، سال پانزدهم، شماره ۶، ص 103-124.
محمدیان، فرشته؛ اماده، حمید وشاکری، عباس (1392). ارائه و آزمون الگویی جدید برای تبیین اندازه دولت. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی (رویکرد اسلامی ایرانی)، سال سیزدهم، شماره 49، ص 117-150.
مکیان، سید نظام الدین؛ توکلیان، حسین و نجفی فراشاه، س محمد صالح (1398). بررسی اثر شوک مالیاتهای مستقیم بر تولید ناخالص داخلی و تورم در ایران در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. فصلنامه اقتصاد مالی، سال 13، شماره 49، ص 1-45.
ملک، حسین (1393). محاسبه اندازه بهینه دولت در اقتصاد ایران در سالهای 91-1357. تحقیقات توسعه اقتصادی، شماره 13، ص 49-88.
موسوی نیک، سید هادی؛ صباغ کرمانی، مجید، یاوری، کاظم وحسینی نسب، سید ابراهیم (1389). بررسی اثر حاکمیت مالی بر رفاه اجتماعی ایران در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE). فصلنامه‌ی اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی، سال 1، شماره 4، ص 183-215.
نادران، الیاس و فولادی، معصومه (1384). ارائه یک مدل تعادل عمومی برای بررسی آثار مخارج دولت بر تولید، اشتغال و درآمد خانوارها، پژوهش نامه اقتصادی، دوره 5, شماره 4 (پیاپی 19)، ص 45 تا 80.
ناصری، علیرضا؛ باسخا، مهدی وحسن زاده، محمد و مسایلی، ارشک (1388). بررسی تأثیر هزینه‌های مختلف دولت بر اشتغال غیر کشاورزی و فقر در مناطق روستایی ایران. پژوهش‌های اقتصادی، دوره 9، شماره 4، ص 41-69.
نیلی، مسعود؛ درگاهی، حسن و کردبچه، محمد ونیلی، فرهاد (1393). دولت و رشد اقتصادی در ایران. تهران: نشر نی.
ولی بیگی، حسن؛ یاوری، کاظم وابراهیمی، ایلناز وسحابی، بهرام (1396). تحلیل اثر سیاستهای پولی و مالی بر تجارت خارجی ایران با رویکرد.DSGE. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، سال 21، شماره 83، ص 1-34.
یونسی، علی؛ غفاری، هادی و پورکاظمی، محمد حسین وخدادادکاشی، فرهاد(1394. نرخ رشد بهینه مخارج دولت: تئوری کنترل بهینه پویا. فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال ششم، شماره بیست و دوم، ص 145-163.
یونسی، علی؛ غفاری، هادی و پورکاظمی، محمدحسین (394). سیاست‌های مالی و مطلوبیت خانوار: رویکرد یک مدل ریاضی. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال سوم، شماره 2، ص 79-104.
Asimakopoulos, S and Karavias, Y. (2015). The impact of government size on economic growth: a threshold analysis. Granger Centre Discussion, Paper No. 15/02.
Chobanov, D&Maladenova, A. (2009). What is the optimum size of Government. Iinstitute for market Economic (IME). Bulgaria, www.ime.bg.
Karras, G. (1993). Employment and output effects of government spending, Is government size important? Economic Inquiry, vol, xxx, p.354-369.
 
Melki, M& Francois, F. (2011). optimal Government size and economic growth in France (1971-2008): An explanation by the state and market failures. Documents de travial du centre d, economic de la Sorbonne.
Firoj, M; Sultana, N & Sultana, F). 2018). Determinants of the Size of the Government Expenditure: An Empirical Study on Bangladesh. International Journal of Economics and Finance, Vol. 10, No.11, PP. 149-158.
Kato, r and Miyamoto, H. (2015). Effects of Fiscal Stimulus on the Labor Market. Policy Research Institute, Ministry of Finance, Japan, Public Policy Review, Vol.11, No.2, PP.277-302.
Karras, G. (1993). Employment and output effects of government spending, Is government size important? Economic Inquiry, vol, xxx, PP.354-369.
Nouiraa, R and Kouni, M. (2021). Optimal government size and economic growth in developing and MENA countries: A dynamic panel threshold analysis. Middle East Development Journal , vol.13, issue.1. PP.59-77.
Sugata, G and Andros, G. (2006). On the Composition of Government Spending, Optimal Fiscal Policy, and endogenous Growth: Theory and Evidence. Department of Economics and Finance, Brunel Business School, Brunel University
 Tehranchian,A;Abdi Seyyedkolaee, M and Imani.N and Zakeritabar, SZ (2020(. The Effect of Financial Openness Measure on the Government Size in Selected Countries, IRANIAN ECONOMIC REVIEW, Vol24, Issue3, PP. 723-741
Lazarus, Z; Khobai, W and Le Roux, P. (2017). Government Size and Economic Growth in Africa and the Organization for Economic Cooperation and Development Countries.International Journal of Economics and Financial Issues, Vol 7, No 4, PP.627-637.
Van Aarle, B And Gareetsen, H. (2003). Keynsian, non-Keynesian or no effect of fiscal policy changes? The EMU case, Journal of Macroeconomics, vol.25, issue2, PP.213-240.
World Bank. (2002). World development report: Building institutions forMarkets.UK: Oxford University Press. p. 303.