تبیین نظام توزیع منافع گردشگری در ناحیه روستایی رضوانشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

گردشگری را می‌توان به عنوان یک فعالیت خاص در دوران مدرن و پست‌مدرن دانست که دارای توان ظرفیت‌سازی‌های چندگانه‌ی قابل‌توجه در فضاهای گردشگرپذیر است. در این راستا پژوهش حاضر باهدف تبیین نظام توزیع منافع گردشگری در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان رضوانشهر تدوین شده است. تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی ـ تحلیلی است. پهنه جغرافیایی مورد مطالعه مشتمل بر سکونتگاه‌های روستایی ناحیه رضوانشهر است. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای سه تیب روستا (دشتی، ساحلی و کوهپایه ای) شناسایی شدند. داده‌های مورد نیاز برای تحلیل و پاسخ‌گویی به سوالات تحقق در جامعه محلی، از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته از چهار گروه روستاییان، متولیان و برنامه‌ریزان بخش گردشگری، صاحبان کسب و کارهای گردشگری و مدیران محلی و همچنین از طریق تکمیل پرسشنامه محقق‌ساخته به‌دست آمده است. در تحلیل داده‌ها از روشی کیفی و نرم‌افزار GIS بهره گرفته شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها و استنتاج اطلاعات لازم با روش تحلیل موضوعی دپوی و گیلتین صورت پذیرفته است. یافته‌ها نشان داد که نخست، 16 منافع در پنج مقوله کلی در محدوده مورد مطالعه مشخص گردید. همچنین نه منافع در سه مقوله کلی برای مالکان ابزار تولید و در نهایت شش منافع در یک مقوله کلی برای صاحبان نیروی کار شناسایی شد. دوم؛ مقایسه میزان جذب منافع حاصل از گردشگری در نواحی روستایی تیپ‌های مورد مطالعه نشان داد که مقدار ارزش کمی شاخص‌های اقتصادی متأثر از گردشگری در تیپ روستاهای کوهپایه‌ای/کوهستانی بیشتر است. تیپ روستاهای کوهستانی به لحاظ برخورداری از منافع گردشگری در رتبه اول و تیپ‌های ساحلی و جلگه‌ای/دشتی در رتبه‌های بعدی جای گرفته‌اند، همچنین مقایسه جذب منافع در قشرهای مورد مطالعه(مالکان ابزار تولید و صاحبان نیروی کار) نشان داد که همگان سهمی یکسانی در منافع ندارند و مالکان ابزار تولید(سرمایه‌داران) منافع بیشتری نسبت به صاحبان نیروی کار در محدوده مورد مطالعه کسب می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • افراخته، حسن، خدائی، بهرامعلی (1390)، ساماندهی گردشگری در تفرجگاه­های پیراشهری هماهنگ با ظرفیت تحمل محیطی، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 17(20)، 69ـ88.
  • بابا خانی، محمد؛ قاسمی، رامین؛ رفیعی، حسن؛ راغفر، حسین؛ بیگلریان، حسن . 1390.رابطه عدالت توزیعی و سلامت در ایران،فصلنامة علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم، شماره 47
  • بشریه، حسین (1376)، تاریخ اندیشه های سیاسی در قرن بیستم، فلسفه سیاسی جان رالز، مجله اطلاعات سیاسی- اقتـصـادی، شـمـاره 109-110 تهران، مؤسسه اطلاعات.
  • بهرامی، رحمت، (1395)، تحلیلی بر نقش گردشگری و اثرات آن بر توسعه سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان مریوان)، مجله مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی، 11(34)، 101ـ113.
  • بهرامی، رحمت االله (1389)، بررسی قابلیتها و تنگناهای توسعة گردشگری روستایی در استان کردستان، چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، ایران، زاهدان
  • پاپ­زن، عبدالحمید، قبادی، پرستو، زرافشانی، کیومرث،گراوندی، شهپر (1389)، مشکلات و محدودیت های گردشگری روستایی، با استفاده از نظریه بنیانی (مورد: روستای حریر، استان کرمانشاه)، فصلنامه پژوهشهای روستایی، 1(3)، 25ـ52.
  • پاپلی­یزدی، محمد حسین، و سقایی، مهدی. (1392). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت.
  • پورجعفر، محمدرضا، محمودی نژاد، هادی، ایلکا،شاهین، عاقبت بخیر،حامد (1391)، فراتحلیلی از ارزیابی رویکردهای توسعه گردشگری روستایی با تاکید بر تحلیل عوامل راهبردی (swot)، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 14(2)، 61ـ79.
  • پورروحانی، ماجده، پورجعفر، محمدرضا، یدقار،علی (1395)، اهداف، ارکان و الزامات برنامه ریزی گردشگری روستایی با تأکید بر بوم-گردشگری(نمونه مطالعاتی: روستای شیاده، شهرستان بابل)، مجله مسکن و محیط روستا، 35(155)، 109ـ126.
  • تابعی، نادر، موحد، علی، تولایی، سیمین،کمانرودی کجوری (1395)، بررسی نقش عدالت فضایی در مدیریت شهری(محدوده مورد مطالعه: محلات منطقه 6 تهران)، فصلنامه علمی ـ پژوهشی برنامه ریزی فضایی(جغرافیا)، 6(21)، 23ـ36.
  • جاسبی، عبدالله (1376)، ارزیابی و نقد نظام­های اقتصادی، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
  • حبیبی، کیومرث، علیزاده، هوشمند، مرادی­مسیحی، واراز، ولدبیگی، سیوان، وفایی، ساسان، (1390)، بررسی و تحلیل وضعیت عدالت اجتماعی در ساختار فضایی شهر سنندج، آرمان­شهر، 4(7)، 103ـ112.
  • رالز، جان (1385)، نظریه عدالت، ترجمه حسین اعلامی، نشریه حقوق اساسی، 4(6 و 7)، 223ـ266.
  • رالز، جان. 1383. عدالت به مثابه انصاف: یک بازگویی، ترجمه عرفان ثابتی ، تهران : نشر ققنوس.
  • زاهدی، شمس­السادات. 1389. توسعه پایدار، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها. سمت.
  • شریف زاده، ابوالقاسم، مرادی نژاد، همایون، (1381)، توسعه پایدار و گردشگری روستایی، ماهنامه اجتماعی اقتصادی جهاد، شماره 251-250، 53.
  • محمدپور، احمد، (1392)، روش تحقیق کیفی؛ ضد روش، جلد 2، انتشارات جامعه­شناسان.
  • نصیری مقدم، خوش سیما، صدیقه (1394)، گردشگری روستایی راهبردی برای توسعه پایدار روستایی در بخش خورگام شهرستان رودبار، فصلنامه فضای گردشگری، 4(14)، 1ـ12.
  • نوروزی فرد، هاشم، خراسانی، محمد امین (1395)، برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری روستایی در نواحی روستایی شهرستان ایذه مورد شناسی: روستای شیوند، جغرافیا و آمایش شهری ـ منطقه ای، 6(18)، 119ـ134.
  • Ahluwalia, MS.(1976).Inequality, Poverty and Development. Journal of Development Economics, 6, 307-342.
  • Alesina, A., Perotti, R.(1996), Income Distribution, Political Instability, and Investment. European Economic Review, 40, 1202-1229
  • Anand, S. and R. Kanbur (1993), The Kuznets Process and the Inequality-Development Relationship, Journal of Development Economics, 40, 25-52.
  • Augustin, M., (1998), National Strategies for Rural Tourism Development and Sustainability, The experience Journal of Sustainable Tourism, Vol. 4, No. 3, PP. 3-33.
  • Baizidi, Rahim (2019). "Paradoxical class: paradox of interest and political conservatism in middle class". Asian Journal of Political Science. 27(3): 272.
  • Briedenhann, Jenny and Eugenia Wickens. (2004). Tourism Routes as a Tool for the Economic Development of Rural Areas-Vibrant Hope or Impossible Dream? Tourism Management, 25(1). 71-79.
  • Calderón, C. and Chong, A., (2004), Volume and Quality of Infrastructure and the Distribution of Income: An Empirical Investigation, Review of Income and Wealth, 50, 87- 105.
  • -Fedorov, L. (2002). Regional inequality and regional polarization in Russia, 1990–99. World Development, 30(3): 443-456
  • Galor,O. and Zeira,J(1993), Income Distribution and Macroeconomics , The Review of Economic Studies,, 60(1), 35-52.
  • Gee, C, Y., 1994, international Hotel’s development and management, East Lansing, Education institute of the America Hotels and model association.
  • Heilbroner, Robert L. (2008). Capitalism. New Palgrave Dictionary of Economics, Second Edition. Http://www.dictionaryofeconomics.com.
  • Kuznets, S. (1955), Economic growth and income inequality, American Review, 45(1): 1-28
  • -Leigh, A. Jencks, CH. (2007). Inequality and Mortality: Long-run evidence from a panel of countries, Journal of health Economics, 26, pp1-24.
  • Pacione, M. )2003(. Urban Geography, a Global Perspective, 2th, London: Routledge, 2016.03.009
  • Persson,T. and Tabellini,G.(1994), Is Inequality Harmful for Growth, American Economic Review,84,601-621
  • Ram,R.(1988), Economic Development and Income Inequity: Further Evidence on the U curve Hypothesis, Word development ,16(11),1371-1375.
  • Sugiyarto, Cuntur and Adam Blake (2003). Tourism and Globalization, Annals of Tourism Research, Vol. 30, Pp:683-684
  • ValerioMendoza,C.M.(2017), Infrastructure Development, Income Inequality and Sustainability The People’s Republic of China, ADBI Working Paper Series,No.713
  • Wilkinson R, Kater P.2006, Income Inequality and population health: A review and explanation of the evidence. Social Sience & Medicine, 62, pp 1768-1784.
  • Winkler, A. 2012. Measuring regional inequality, an index of socio-economic pressure for Serbia. Zbornik radova-Geografski fakultet Univerziteta u Beogradu, (60): 81-102

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار