کارآفرینی کشاورزی و توسعه مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان رشتخوار)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی،دانشگاه سیستان وبلوچستان، زاهدان، ایران.

چکیده

امروزه تقویت کارآفرینی و ایجاد بستر مناسب برای توسعه آن از ابزارهای پیشرفت اقتصادی کشورها به ویژه کشورهای درحال توسعه به شمار می­آید؛ چراکه فعالیت­های کارآفرینانه با اثربخشی بالا به توسعه اقتصادی (ایجاد اشتغال، نوآوری در فعالیت­ها و رقابت­پذیری) می­انجامد. دراین راستا، کارآفرینی در مناطق روستایی راهکاری جدید در نظریه­های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت­سازی در مناطق روستایی به منظور دستیابی به توسعه روستایی است. از این رو با توجه به ضرورت و اهمیت موضوع، تحقیق حاضر با هدف تحلیل و بررسی نقش عوامل موثرکارآفرینی در بخش کشاورزی در راستای توسعه مناطق روستایی دهستان رشتخوار انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی است که به شیوه توصیفی- تحلیلی برای بررسی پارامترهای مورد بررسی سود جسته است.  در این راستا، عوامل موثر بر کارآفرینی در 319 خانوار روستایی ساکن  در 13 روستای بالای 100 خانوار این دهستان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا ضمن مطالعات اسنادی و بازدیدهای اولیه میدانی، طیف گسترده­ای از شاخص­ها تعیین گردید. سپس جمع آوری داده­ها براساس شاخص­های انتخابی و با استفاده از پرسشنامه خانوار انجام شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت. ضریب اعتبار پرسشنامه نیز، برابر با 77/0 بدست آمد. در ادامه برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل­های آماری و نرم افزارهای Expert choice، SPSS استفاده شده است. یافته­های تحقیق حاکی از آن است که در بین ابعاد مورد مطالعه، عوامل فردی (603/46) بالاترین رتبه را دارا می باشد. همچنین در بین روستاهای مورد مطالعه در دهستان رشتخوار روستای فتح آباد از بالاترین میزان تأثیرگذاری (050/0) نسبت به سایر روستاها از سطح عوامل موثر بر کارآفرینی در بخش کشاورزی برخوردار است و روستای فتح اباد از نظر ابعاد اثرگذار توسعه روستایی (047/0) در رتبه اول قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • احمدپورداریانی، محمود (1378). کارآفرینی(تعاریف، نظریات، الگوها)، چاپ اول، انتشارات پردیس.
  • افتخاری، رکن الدین عبدالرضا و سجاسی قیداری، حمدالله (1389). توسعه روستایی با تاکید بر کارآفرینی، چاپ اول. انتشارات سمت.
  • افتخاری، عبدالرضا رکن الدین؛ سجاسی قیداری، حمدالله و رضوی، سید حسن (1389). راهبردهای توسعه کارآفرینی کشاورزی در مناطق روستایی؛ مطالعه موردی: روستاهای شهرستان خدابنده، فصلنامه روستا و توسعه، دوره13، شماره3،صص 29-1.
  • بهرامی، علی (1383). فرآیند برنامه ریزی توسعه روستایی، مجموعه مقالات کنگره توسعه روستایی، چالش ها و چشم اندازها، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، صص160-145.
  • بهکیش، محمد مهدی (1380). اقتصاد یران در بسترجهانی شدن، چاپ اول، نشرنی، تهران
  • پورجمشیدی، حسین (1396). عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی کشاورزی در مناطق روستایی، مورد مطالعه: شهرستان سلسله، استان لرستان، راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی،4دوره، شماره8، صص38-32.
  • پوررجب، پرویز (1389). آسیب­شناسی کارآفرینی روستایی در ایران، ماهنامه دهیاری­ها، دوره 6، شماره30، صص 35-2.
  • حسینی نیا، غلام حسین؛ مقدس فریمانی، شهرام و جلالوند، میلاد (1398). شناسایی و اولویت بندی فرصت های کارآفرینی در بخش کشاورزی، مورد مطالعه: شهرستان گلباف از توابع استان کرمان)، نشریه کارآفرینی در کشاورزی،دوره 6، شماره1،صص68-53 .
  • حسینی، سید محمد و سلیمان پور، محمود (1385). بررسی اثرات تقویت روحیه کارآفرینی در روند توسعه کشاورزی، ماهنامه جهاد، دوره26، شماره273، صص265-250.  
  • حمیدی، کلثوم؛ یعقوبی، جعفر و احدنژادرشتی، محسن (1398). کشاورزی شهری: راهبردهایی برای توسعه اشتغال و کارآفرینی، نشریه کارآفرینی در کشاورزی، دوره6، شماره1، صص114-101.
  • رضایی مقدم، کوروش و معصومی، احسان (1397). کارآفرینی روستایی پایدار: پاسخی به پیامدهای توسعه بی حد و مرز کارآفرینی در نواحی روستایی، نشریه کارآفرینی در کشاورزی، دوره5، شماره2، صص104-83.  
  • شکویی، حسین (1384). اندیشه نو در فلسفه جغرافیا: فلسفه های محیطی و مکتب های جغرافیایی، جلد دوم، گیتاشناسی، تهران.
  • عنبری، محمد (1387). تحلیل مسائل و کاستی های وین در جامعه شناسی توسعه روستایی ایران، فصلنامه روستا و توسعه، دوره11، شماره1، صص 33-1.
  • غلامی،مرضیه و فاطمی، مهسا (1399). گرایش کارآفرینانه در بین دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، نشریه کارآفرینی در کشاورزی، دوره7، شماره1، صص22-1.
  • فاضل بیگی، محمد مهدی و یاوری، غلامرضا (1388). تعاون روستایی سرآغازی بر توسعه کارآفرینی، مجله تعاون، دوره20، شماره204 الی 205، صص 52-41.
  • قاسمی سیانی، محمد (1388). کارآفرینی و نقش آن در توسعه اقتصادی روستاهای ایران، مجله مسکن و محیط روستا، دوره11، شماره4، صص43-28.
  • کلاگر، پیمان و آقایی، مریم (1393). بررسی نقش کارآفرینی کشاورزی در توسعه روستایی، نشریه کارآفرینی در کشاوزی، دوره1، شماره1،صص 83-61.
  • گل محمدی، فرزانه (1383). انتقال تکنولوژی مناسب در روستا، نشریه جهاد،دوره24، شماره262، صص101-97.
  • گلرد، پروانه (1386). ویژگی های، انگیزه ها و اهداف ترغیب کننده زنان ایرانی در توسعه کسب و کار، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، دوره 44، شماره6، صص295-267.
  • مظهری، رضا ؛ محمدی خیاره، محمد؛ خیراندیش، محمود و جهانبخش رستمی، محمد (1396). اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی کشاورزی در توسعه روستایی(مطالعه موردی: دهستان کوهستان شهررستمکلار، راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، دوره4، شماره7، صص38-30.
  • Abdullah, A.A., & Sulaiman, N. N. (2013). Factors that influence the interest of youths in agricultural entrepreneurship. International Journal of business and Social Science, vol.4, No.3, pp. 288-302.
  • Alhorr, H.S., Moore, G.C.B., and Payne, T. (2008). The Impact of Economic Integration on Cross- Border Venture Capital Investments: Evidence from the European Union, Entrepreneurship Theory and Practice, pp. 897-917.
  • Alison M., (1990), Entrepreneurship: An International Perspective, Oxford: Linacre House.
  • Arafat, M. Y., Saleem, I., Dwivedi, A. K., & Khan, A. (2018). Determinants of agricultural entrepreneurship: a GEM data-based study. International Entrepreneurship and Management Journal, pp. 1-26.
  • Carter, M. (2007). Risk0sharing and incentives in the De collectivization of agricultural,
  • Chowdhury, M.S. (2007). Overcoming Entrepreneurship Development Constraints: The Case of Bangladesh, Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, vol.1, No.3, pp. 240- 251.
  • Darvishi, A. K. (2003). Capacity and ability of sustainable development in Iran. Iranian J. Agric. Eco. Devvol.5, No.2, pp. 30-53.
  • Gries, T., & Naudé, W. (2010). Entrepreneurship and structural economic transformation. Small Business Economics, vol.34, No.1. pp.13-29.
  • Hassink, J., Hulsink, W., Grin, W. 2016. Entrepreneurship in agriculture and healthcare: Different entry strategies of care farmers, Journal of Rural StudiesNo.43, pp. 27-39.
  • Heaton, J., (2005), Developing Entrepreneurs: An Examination of Systematic Approach’s to Entrepreneurial Development for Rural Areas, Illinois Institute for Rural Affairs, Rural Research Report.
  • Jansen, H. (2006). rural development policies and sustainable land use in the hillside areas of Honduras, a quantities livelihood approach. Agricultural Economics, pp.141-150.
  • Karbasioun, M., Mulder, M., & Biemans, H. (2008). Changes and problems of agricultural development in Iran. World Journal of Agricultural Sciences, vol.4, No.6, pp. 759–769.
  • Lanjouw, J.O., & Lanjouw, P. (2001). The rural non‐farm sector: issues and evidence from developing countries. Agricultural economics, vol.26, No.1, pp. 1-23.
  • Lordkipanidze, Maia, Brezet, Han, Backman, Mikael, (2005), The Entrepreneurship Factor in Sustainable Tourism Development, Journal of Cleaner Production, PP. 787-798.
  • Maia, L. (2002). Enhancing Entrepreneurship in Rural Tourism for Sustainable Regional Development: The Case of Söderslätt Region Sweden. The International Institute for Industial Environmental Economics (IIIEE), International Miljö Institute.
  • Markley D.M., (2005), Local Strategies for Responding to Rural Restructuring:The role of entrepreneurship, Globalization and Restructuring in rural America Conference ERS-USDA, Washington, D.C.
  • Pindado, E., & Sánchez, M. (2017). Researching the entrepreneurial behavior of new and existing ventures in European agriculture. Small Business Economics, vol.49, No.2, pp. 421-444.
  • Rezaei-Moghaddam, K., & Izadi, H. (2019). Entrepreneurship in small agricultural quick-impact enterprises in Iran: Development of an index, effective factors and obstacles. Journal of Global Entrepreneurship Research, vol.9, No.1, pp. 17.
  • Sohns, F., & Diez, J.R. (2017). Self‐Employment and Its Influence on the Vulnerability to Poverty of Households in Rural Vietnam—A Panel Data Analysis. Geographical Review, vol.107, No. 2, pp. 336-359.
  • Tohidyan-Far, S., & Rezaei-Moghaddam, K. (2019). Multifunctional agriculture: An approach for entrepreneurship development of agricultural sector. Journal of Global Entrepreneurship Research, vol. 9, No. 1pp.
  • Van de Walle, D., & Cratty, D. (2004). Is the emerging non‐farm market economy the route out of poverty in Vietnam? Economics of Transition, vol. 12, No.2, pp. 237-274.
  • Wiklund, J., & Shepherd, D. (2005). Entrepreneurial orientation and small business performance: a configurational approach. Journal of business venturing, vol.20, No.1, pp .71-91.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار