نقش شبکه‌های روستایی در مدیریت مشارکتی جوامع محلی (مورد مطالعه: دهستان بالا دربند شهرستان کرمانشاه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، ایران.

چکیده

در زمینه توسعه روستایی، مشارکت مردمی از اهمیت بسزایی برخوردار است. شبکه‌های اجتماعی می‌تواند در توسعه مشارکت‌های مردمی روستاها نقش داشته باشد. در پژوهش حاضر مساله اساسی این است که آیا شبکه‌های روستایی در مدیریت مشارکتی جوامع روستایی نقش دارد؟ در این تحقیق از روش نیمه آزمایشی و طرح (پیش آزمون- پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه‌ی سرپرستان خانوار روستایی دهستان بالا دربند در شهرستان کرمانشاه تشکیل می‌دهند که عضو شبکه‌های اجتماعی دایر در کشور هستند. نمونه آماری شامل 40 نفر بود که از طریق نمونه‌گیری در هدفمند انتخاب می‌شود و در دو گروه کنترل(20نفر) و آزمایش (20نفر) قرار گرفته­اند. نتایج بیانگر آن است که شبکه‌های روستایی در مدیریت مشارکتی جوامع روستایی اثرگذار بوده است. شبکه‌های اجتماعی نظیر تلگرام شبکه‌ای پرقدرت است که می‌تواند بر تعاملات اجتماعی تأثیر بسزایی داشته باشد. مشارکت اجتماعی حاصل تعاملات و هنجارهای گروهی و اجتماعی است و دریچه‌ی تازه­ایی را در تحلیل و علت یابی مسائل فرهنگی و اجتماعی روستاها گشوده است. اجرای شبکه‌های روستایی بر مدیریت مشارکتی جوامع روستایی تأثیر مثبت و معناداری دارد. بر اساس ضریب تأثیر (210/0) تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل در میزان نمرات مربوط به تأثیر اجرای شبکه‌های روستایی بر مدیریت مشارکتی جوامع روستایی معنادار بوده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • اسلامی نطنزی, فاطمه، نامدار، راضیه (۱۳۹۸). نقش شبکه‌های اجتماعی در توسعه کشاورزی و تحقق پایداری. پنجمین همایش بین المللی مهندسی کشاورزی و محیط زیست با رویکرد توسعه پایدار، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار، شیراز.
  • افخمی, مریم، زهرایی ، بنفشه ، قربانی، مهدی(۱۳۹۸). تحلیل شاخص‌های شبکه اجتماعی در مدیریت مشارکتی منابع آب مناطق نیمه خشک(مطالعه موردی: روستای قلعه شمسی، شهرستان بروجرد). سومین کنفرانس ملی هیدرولوژی مناطق نیمه خشک با محوریت آب،انسان،طبیعت، جهاد دانشگاهی کردستان - اتاق بازرگانی،صنایع،معادن و کشاورزی سنندج، سنندج.
  • امین جعفری, محمد ،اسمعیلی، مریم (۱۳۹۳). روش ارزیابی مشارکتی روستایی (PRA) رهیافتی مناسب در مدیریت گردشگری روستایی. کنفرانس بین المللی مدیریت در قرن 21، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا، تهران.
  • آقایاری, فاطمه(۱۳۹۷). نقش فضای مجازی در توسعه مشارکت های مردمی در مدارس شهرستان ابهر. چهارمین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روانشناسی ایران، موسسه برگزار کننده همایش های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان، تهران.
  • پرهیزکاری, زهرا، پرهیزکاری، حدیث، شوهانی، محمدی(۱۳۹۱). نقش جهانی شدن بر هویت و فرهنگ و تأثیر آن بر جهانی شدن شهرها ارائه پیش فرض‌ها برای مواجه با آن.اولین همایش ملی اندیشه‌ها و فناوری‌های نو در معماری، تبریز، انجمن مهندسان معمار تبریز.
  • تاج آبادی, رضا، رحیمی، محمد ، شعبانی، سمیه (۱۳۹۱). فلسفه اخلاق در توسعه فناوری اطلاعات و بررسی چالش‌های آن در جامعه اطلاعاتی. نخستین کنگره ملی فضای مجازی و آسیب‌های اجتماعی نوپدید، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تهران.
  • تاج، شهره، نقی زاده، ناهید (1388). بررسی مدیریت مشارکتی در برنامه ریزی توسعه جوامع روستایی و عشایری» با تکیه بر تجاربی از ایران. نشریه جغرافیا، دوره 3، شماره  10،  صص15 -54 .
  • رومیانی, احمد، عنابستانی، علی اکبر، هادی پور، مرضیه(۱۳۹۷). بررسی نگرش روستاییان به مقوله مشارکت در روستاها با هدف کاهش محرومیت در شهرستان رومشگان. فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای شماره 26، صص63-90.
  • ضیایی پرور، حمید، عقیلی، سید وحید (1388). بررسی نفوذ شبکه‌های اجتماعی مجازی در میان کاربران ایرانی. فصلنامه رسانه، دوره بیستم، شماره 4، شماره پیاپی 80، صص23-41.
  • علوی زاده، سید امیر محمد، میرلطفی، محمود رضا، ملانوروزی، معصومه، حسینی، نسیبه( 1394). تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر بهبود عملکرد تولیدی کشاورزان روستایی. برنامه ریزی فضایی، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 19، صص 39-56.
  • غنیمتی, معصومه( ۱۳۹۸). نقش فضای مجازی در توسعه مشارکت‌های مردمی در مدارس شهرستان خدابنده. سومین کنفرانس دانش و فناوری روانشناسی،علوم تربیتی و جامعه شناسی ایران، موسسه برگزار کننده همایش‌های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان، تهران.
  • قربانی, مهدی, راسخی, ساره, کرمی, آزاد (1396). تحلیل خصوصیات ساختاری سرمایه اجتماعی در استقرار مدیریت اجتماع‌محور روستایی (مورد مطالعه: شهرستان ریگان، استان کرمان). پژوهشهای روستائی,شماره 8, 228-241.
  • قربانی، مهدی، هادربادی، غلامرضا، ابراهیمی آذرخران ، فریبا، خاور، عادله (1395). ارزیابی سرمایه اجتماعی شبکه ذی نفعان محلی درراستای توانمندسازی جوامع روستایی (مورد مطالعه: روستای بزیجان، شهرستان محلات، استان مرکزی). پژوهش های روستایی، دوره هفتم، شماره 2 (پیاپی 26)،صص409-420.
  • کاظمی نجف آبادی, مستمع،حسنا، مستمع، رضا(۱۳۹۵). تأثیر تبادل اطلاعات شبکه‌های اجتماعی مجازی با تأکید بر تلگرام بر شکل گیری و توسعه بعد فرهنگی سرمایه اجتماعی. کنفرانس جهانی روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم، پژوهش شرکت ایده بازار صنعت سبز، شیراز.
  • کریمیان, زهرا، احمدوند، علی محمد (۱۳۹۱). جامعه اطلاعاتی، هویت فرهنگی و رسالت دانشگاه‌ها. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی ایران، دوره5، شماره3، صص47-76.
  • گشول, حسین، قنبری، محمد، پویا، رضا(۱۳۹۸). بررسی میزان مشارکت اجتماعی روستائیان در توسعه روستایی با تاکید بر گردشگری، نمونه موردی: روستای قلعه سرخ(شهرستان فریدونشهر). همایش ملی اقتصاد،مدیریت توسعه و کارآفرینی با رویکرد حمایت از کالای ایرانی، سازمان مدیریت صنعتی نمایندگی سیستان و بلوچستان، زاهدان.
  • موسوی, مرضیه سادات، ایزدی، علی، محمد علوی زاده، سید امیر، اسماعیل پور، علی منظم (۱۳۹۸). موانع موثر در مشارکت اجتماعی روستاییان در طرح های عمرانی (مورد شناسی: دهستان بناجوی شمالی). فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای دوره 9 ،شماره31، صص53-72.
  • ندیری, علی، علی اوسط قاراجا اوغلو علی اف(۱۳۹۵). توسعه فرهنگی در بستر جامعه اطلاعاتی. کنفرانس بین المللی مدیریت و اقتصاد پویا ایران - جزیره پنانگ دانشگاه USM، مرکز توسعه آموزش‌های نوین ایران (متانا)، مالزی.
  • Ashton M. Verdery, B. Katherine Faust, R. Rindfuss, R, (2012). Social and spatial networks: Kinship distance and dwelling unit proximity inrural Thailand, Social Networks 34 , 112– 127.
  • S, (1976). The Small World Problem. Psychology today.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار